Przekazanie ZUS obsługi programu 500+ miało być sposobem na zaoszczędzenie pieniędzy. Jednak już na starcie wygenerowało to koszty sięgające miliarda złotych. To jednak jeszcze nie koniec. Jak się okazuje, z nieznanych powodów wraz z waloryzacją programu mają wzrosnąć koszty obsługi programu. I to o ponad 40 mln zł z kieszeni podatników. Z czego to wynika, jeśli pozostałe warunki programu pozostaną takie same?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych już od 2022 roku zajmuje się obsługą flagowego świadczenia rządu PiS, czyli 500+. ZUS przejął ten obowiązek od gmin. Od tego czasu nabór wniosków, rozpatrywanie ich jak i wypłaty odbywają się wyłącznie elektronicznie. Miało to pozwolić na znaczne oszczędności w budżecie państwa. Aktualnie przygotowywana jest waloryzacja świadczenia:

Od nowego roku program 500+ to będzie ciągle nazwa, jak sądzę, pamiętana, ale suma będzie już inna. To będzie 800+

– powiedział Jarosław Kaczyński podczas konwencji Prawa i Sprawiedliwości.

Jak z kolei poinformował premier Morawiecki, podwyższenie świadczenia 500 plus do 800 zł ma być finansowane poprzez dalsze uszczelnienie systemu podatkowego oraz zwiększone dochody budżetowe wynikające z silniejszego wzrostu gospodarczego. Program 800+ ma kosztować rocznie około 66 mld zł. Koszt programu 500+ wynosił około 41 mld zł.

Obsługa przez ZUS już nie jest tania

Od ubiegłego roku obsługą 500+ zajmuje się ZUS. Miało być taniej i sprawniej. Czy jednak faktycznie tak jest?

Aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł zacząć obsługiwać kolejne świadczenie konieczna była informatyzacja ZUSu. Jak wynika z planu finansowego Zakładu na 2022 rok, kosztowała ona prawie miliard złotych. Jak się okazuje, rozwój systemów IT zlecono zewnętrznym dostawcom, zamiast zatrudnianie na stałe dodatkowych informatyków w ZUS.

Wraz z kolejnymi zadaniami przydzielonymi ZUS rosną też koszty jego funkcjonowania. W 2022 roku koszty działalności bieżącej Zakładu oszacowano na ponad 6,1 mld zł. Z tej kwoty na finansowanie inwestycji budowy i zakupu środków trwałych przeznaczono środki w łącznej kwocie przekraczającej 1,04 mld zł.

Dla porównania, budowa Stadionu Narodowego kosztowała 2,2 mld zł. Natomiast wydatki miasta Krakowa w 2022 oszacowano na 7 mld 116 mln zł..

Znaczny wzrost kosztów obsługi

Dotychczas koszt obsługi programu 500+ wynosił 0,1 proc. kwoty przeznaczonej na wypłatę świadczeń wychowawczych. Przekładało się to na około 41 milionów złotych kosztów samej obsługi wniosków. Jak się okazuje, nadchodzącej waloryzacja w postaci 800+ ma towarzyszyć także znaczny wzrost kosztów obsługi.

Z poziomu dotychczasowego, czyli 0,1 proc. kwoty, ma on wzrosnąć do 0,15 proc. To pozornie niewielka zmiana, wciąż są to jednak kolejne miliony z kieszeni podatników. Przy założeniu, że program będzie kosztował skarb państwa 66 mld zł, koszt obsługi wyniesie więc 99 mln zł. To dużo ponad dwukrotnie więcej w porównaniu do dotychczasowych kosztów obsługi 500+ (około 41 mln zł).

Skąd tak duży wzrost kosztów obsługi, skoro oprócz waloryzacji nie ma większych zmian w programie? 

Zapytaliśmy o to rzecznika ZUS, niestety od kilku dni nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Uzupełnimy tekst gdy tylko ją otrzymamy.

MD