Łączna suma wpłat które podatnicy przekazali na rzecz organizacji OPP wyniosła w 2023 r. 1,530 mld zł. To aż 416 mln zł więcej niż rok wcześniej. Aż 70 proc. przekazywanej kwoty trafia do zaledwie 100 z ponad 9 tys. organizacji – czytamy w najnowszym Tygodniku Gospodarczym Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Jak przypomina PIE, podatnicy w Polsce mają możliwość wspierania Organizacji Pożytku Publicznego (OPP) poprzez przekazanie części swojego podatku dochodowego PIT. Od 2022 r. kwota ta została zwiększona z 1 proc. do 1,5 proc. należnego podatku. To oznacza, że każdy podatnik może zdecydować o przekazaniu tej części podatku, którą i tak musiałby uiścić na rzecz Skarbu Państwa, na wybraną przez siebie organizację. Podatnik ma swobodę wyboru konkretnej organizacji, której chce przekazać środki, spośród 9266 organizacji. Liczba uprawnionych organizacji na 2024 r. dostępna jest na stronie Narodowego Instytutu Wolności.

W 2023 r. podatnicy przekazali na rzeczy OPP łącznie ponad 1,5 mld zł. Przeciętna kwota przekazana na rzecz tych organizacji wyniosła 121 zł. Mimo tego znaczącego wkładu finansowego, odnotowano spadek liczby podatników angażujących się w tę formę wsparcia – z 15,9 mln do 12,6 mln w 2023 r. Spadek ten jest bezpośrednio powiązany z wprowadzonymi zmianami w systemie podatkowym w 2022 r., obejmującymi obniżenie głównej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) z 17 proc. do 12 proc. i zwiększeniem kwoty wolnej od podatku. W rezultacie tych zmian, część podatników nie miała obowiązku zapłacenia należnego podatku, a tym samym nie mogła przekazać środków na OPP. Mimo to wzrost przekazywanej części podatku z 1 proc. do 1,5 proc. na rzecz OPP spowodował wzrost nominalnej wartości przekazanych środków o 37,2 proc.

Większość pieniędzy dla największych fundacji

Darowizny przekazywane na rzecz OPP najczęściej trafiają do dużych fundacji. W latac 2020-2023 obserwowano tendencję, w której znacząca część środków koncentrowała się w rękach większych organizacji. Dane pokazują, że blisko 40 proc. całkowitej sumy przekazywanych darowizn trafiało do dziesięciu najbardziej wspieranych organizacji. Jeszcze bardziej zauważalne jest to w przypadku 100 najczęściej wybieranych organizacji, które łącznie otrzymywały około 70 proc. przekazanych środków.

Od lat na czele listy najhojniej obdarowywanych organizacji znajduje się Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą”. W 2023 r. fundacja ta otrzymała imponującą kwotę blisko 289 mln zł. Zamykająca pierwszą setkę Fundacja Otwarte Ramiona Fundacja Splotu Ramiennego w tym samym roku otrzymała 1,9 mln zł. Ta tendencja wskazuje na dominującą popularność niektórych większych OPP wśród darczyńców, co może wpływać na rozkład środków i możliwości mniejszych, mniej znanych organizacji działających w Polsce.

MD/źródło: Tygodnik Polskiego Instytutu Ekonomicznego.