Rekordowe długi przedsiębiorców wobec firm leasingowych i wynajmu

Polskie przedsiębiorstwa coraz chętniej korzystają z leasingu i wynajmu pojazdów, maszyn oraz urządzeń, jednak nie zawsze regulują swoje zobowiązania na czas. Jak wynika z najnowszych danych Krajowego Rejestru Długów (KRD), długi nierzetelnych firm wobec branży leasingowej i wynajmu przekroczyły 1,36 mld zł, co oznacza wzrost o niemal 23 proc. w porównaniu z ubiegłym rokiem. Średnie zadłużenie jednego dłużnika wynosi 81,4 tys. zł, a problem dotyczy blisko 16,7 tys. przedsiębiorstw.

Leasing napędza gospodarkę – i generuje długi

Leasing pozostaje kluczowym źródłem finansowania dla 66 proc. polskich małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), co plasuje Polskę na drugim miejscu w Unii Europejskiej, zaraz za Finlandią. Związek Polskiego Leasingu (ZPL) podaje, że w I kwartale 2025 r. branża udzieliła finansowania na kwotę 26,3 mld zł, o 1,3 proc. więcej niż rok wcześniej. Równolegle rynek wynajmu długoterminowego samochodów urósł w 2024 r. o 8,5 proc., jak informuje Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów. Mikro, małe i średnie firmy stanowią niemal 3/4 klientów tych usług.

Niestety, rosnąca popularność leasingu i wynajmu idzie w parze z problemem nieterminowych płatności. Największe zaległości mają firmy transportowe, których 3,2 tys. dłużników winnych jest 345,2 mln zł. Na kolejnych miejscach plasują się sektor handlowy (241,4 mln zł długu) oraz budownictwo (165,3 mln zł).

Pojazdy stanowią prawie 80 procent wszystkich leasingowanych ruchomości. Nie jest więc zaskoczeniem, że to właśnie firmy transportowe, kurierzy i przewoźnicy są w czołówce zadłużonych. Z naszej praktyki w obsłudze wierzytelności wynika jednak, że typowy dłużnik leasingowy to przedsiębiorca z sektora MŚP uwięziony w spirali płatniczej. Nie reguluje rat, bo sam czeka na przelewy od klientów

– tłumaczy Jakub Kostecki, prezes firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso.

Windykacja należności w tej branży jest procesem złożonym, wymagającym specjalistycznej wiedzy i doświadczenia.

Egzekwowanie należności w tej branży to jeden z najbardziej wymagających segmentów windykacji. W odróżnieniu od na przykład długów wobec banków proces ten jest wieloetapowy, czasochłonny i często wiąże się z koniecznością oględzin i zabezpieczenia przedmiotu leasingu

– dodaje Kostecki.

Regionalne różnice w zadłużeniu

Największe zaległości wobec firm leasingowych i wynajmu generują przedsiębiorstwa z Mazowsza – 3,6 tys. firm winnych jest 342,2 mln zł. Na Śląsku 1,8 tys. dłużników zalega z płatnościami na 141,6 mln zł, a w Wielkopolsce i na Dolnym Śląsku długi wynoszą odpowiednio 133,2 mln zł i 115,3 mln zł. Najmniejsze problemy z płatnościami występują w województwach opolskim (17,5 mln zł), świętokrzyskim (24,5 mln zł) oraz podkarpackim (25,9 mln zł).

Branża weryfikuje klientów

Rosnące zadłużenie skłania firmy leasingowe i wynajmujące do wzmożonej weryfikacji klientów. W 2024 r. z KRD pobrano blisko 1,25 mln raportów gospodarczych, a w I kwartale 2025 r. już 451 tys.

Wiele firm leasingowych oraz wynajmujących maszyny, urządzenia i pojazdy nie poprzestaje wyłącznie na sprawdzeniu NIP-u klienta, ale często, w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, sprawdza też PESEL przedsiębiorcy

– wyjaśnia Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.

Analiza wiarygodności płatniczej KRD, uzupełniająca tradycyjne dane, staje się coraz popularniejsza, szczególnie w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych, które odpowiadają za 56 proc. dłużników i blisko 632 mln zł zadłużenia.

Leasing stanie się jeszcze dostępniejszy

Branża leasingowa stoi u progu zmian legislacyjnych, które ułatwią zawieranie umów. Przyjęta przez Senat 14 maja 2025 r. ustawa deregulacyjna zakłada, że umowa leasingu będzie mogła być zawarta w formie dokumentowej, np. przez e-mail lub SMS, bez konieczności składania kwalifikowanego podpisu elektronicznego. 20 maja Sejm zdecyduje o losie poprawek Senatu. Eksperci przewidują, że nowe przepisy zwiększą popularność leasingu, co może dodatkowo napędzić rynek, ale także wymagać od firm jeszcze skuteczniejszych mechanizmów weryfikacji klientów.

W obliczu rosnących zaległości branża leasingowa i wynajmu staje przed wyzwaniem pogodzenia dynamicznego wzrostu z minimalizacją ryzyka. Kluczem do sukcesu będzie skuteczna weryfikacja klientów i szybkie reagowanie na opóźnienia w płatnościach.