Polscy seniorzy coraz chętniej stawiają na karty płatnicze, bankowość mobilną i BLIKa
60 proc. seniorów w Polsce korzysta obecnie z bankowości za pomocą smartfona. Z kolei za zakupy online połowa z nich płaci przelewem bankowym, ale także już prawie co trzeci senior stosuje przy tej okazji płatność BLIK-iem – tak wynika z badania „Seniorzy w świecie cyfrowych finansów” przeprowadzonego pod koniec stycznia br. na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB) we współpracy ze Związkiem Banków Polskich.
Rośnie przewaga karta płatniczej nad gotówką
Jak wynika z badania, seniorzy częściej używają karty płatniczej (debetowej lub kredytowej) niż gotówki – aż 84 proc. opłaca swoje codzienne zakupy kartami, z tego 52 proc. płaci bezgotówkowo wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, a tylko 6 proc. badanych seniorów deklaruje, że nadal preferują korzystać głównie z gotówki. Natomiast za zakupy realizowane w internecie 27 proc. respondentów płaci kartą, a 14 proc. gotówką przy odbiorze.
Seniorzy chcą oszczędzać i inwestować
Mimo że większość seniorów (ponad 70 proc.) uważa, że oferta i obsługa klienta instytucji finansowych jest dobrze dopasowana do potrzeb osób starszych (94 proc. respondentów posiada rachunek osobisty), to prawie co 3. osoba w wieku 60+ stwierdziła, że brakuje im atrakcyjnych propozycji oszczędzania lub inwestowania. Prawie połowa seniorów posiada konta oszczędnościowe: 47 proc. badanych w wieku 60+ i 48 proc. starszych osób 70+, a co trzeci respondent w ramach inwestycji wybiera lokatę. Maleje natomiast popyt na kredyty konsumpcyjne – w 2023 roku 27 proc. seniorów było skłonnych ubiegać się o taki kredyt, a dziś już tylko 17 proc.
Oczekiwania co do usług bankowych
23 proc. badanych seniorów doskwiera zbyt skomplikowany opis produktów oraz niedostateczna oferta bezpiecznych produktów finansowych. Ponadto, 32 proc. respondentów wskazało kłopot ze zrozumiałym językiem umów.
Cyfrowy senior to (niezbyt) bezpieczny senior
82 proc. seniorów twierdzi, że korzysta z bankowości internetowej, ale ponad połowa respondentów (55 proc.) ocenia swój poziom wiedzy w zakresie używania internetu, w tym bankowości internetowej, jako przeciętny. Starsze osoby znają podstawowe zasady bezpieczeństwa w sieci, ale tylko 36 proc. wie więcej i na bieżąco stara się pozyskiwać informacje o nowych internetowych zagrożeniach. Pomimo, że poziom odczucia bezpieczeństwa seniorów w sieci jest dość wysoki i aż 75 proc. respondentów czuje się bezpiecznie w przestrzeni cyfrowej, to aż co trzeci badany przyznał, że próbowano od niego wyłudzić lub wyłudzono pieniądze/dane osobowe za pomocą oszustwa internetowego.
Przestępcy nie odpuszczają
Jak wskazuje badanie WIB, współcześni przestępcy asymilują się ze światem cyfrowego seniora, co jednak nie wyklucza tradycyjnych metod oszustw skierowanych przeciwko osobom starszym – co piąty badany senior spotkał się z wyłudzeniem pieniędzy metodą „na wnuczka” lub podobną. Autorzy opracowania uważają jednak, że ofiar tego typu procederu może być znacznie więcej, a ankietowani niechętnie przyznają się do tak przykrych doświadczeń. Według Krajowego Systemu Danych Policji w skutek przestępstw telefonicznych polegających na podszyciu się oszusta pod wnuczka czy urzędnika, ofiarą padło aż 3,5 tysiąca osób w wieku 65+, a wartość strat finansowych poniesionych z tego rodzaju oszustw wyniosła ponad 141 milionów złotych (dane za 2022 r.).
Instytucje finansowe ważnym źródłem informacji
Według wskazań z badania znacznie wzrosła w odczuciu ankietowanych seniorów rola edukacyjna instytucji finansowych jako źródła informacji na temat bezpiecznego korzystania z internetu, w tym e-bankowości. W ubiegłym roku 28 proc. seniorów przyznało, że na temat bezpieczeństwa w sieci dowiaduje się od pracowników branży finansowej, natomiast w tym roku to już 55 proc. badanych. Ponadto, 44 proc. respondentów zadeklarowało również, że chętnie zdobywają informacje dotyczące bezpiecznego korzystania z cyfrowych usług finansowych od pracownika podczas wizyty w oddziale banku, a 28 proc. seniorów zdobywa taką wiedzę poprzez film instruktażowy (wideoinstrukcję) na stronie internetowej danej instytucji finansowej.
Raport z badania „Seniorzy w świecie cyfrowych finansów” będzie dostępny w I połowie lutego br. na stronie internetowej Warszawskiego Instytutu Bankowości www.wib.org.pl oraz na stronie programu „Bankowcy dla Edukacji” www.bde.wib.org.pl.
Badanie zostało przeprowadzone w dniach 19-22.01.2024r. na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości przez Instytut Badań Pollster na próbie 1018 osób o średniej wieku 60 lat. Badanie zrealizowano w ramach Programu „Bankowcy dla Edukacji” i Projektu „Aktywny Senior”.