W parlamencie procedowany jest projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Odniosła się do niego Konfederacja Lewiatan, jedna z głównych organizacji pracodawców w Polsce.

W opublikowanej we wtorek informacji eksperci Konfederacji Lewiatan stwierdzili, że jest to „pierwszy dobry i ważny krok w kierunku budowania systemowej pomocy dla osób uciekających przed działaniami wojennymi”.

Pracodawcy popierają ułatwienia w dostępie do rynku pracy dla Ukraińców; to podstawowy warunek aktywizacji wszystkich, którzy będą chcieli podjąć zatrudnienie. Większość Ukraińców będzie preferować prace dorywcze czy w niepełnym wymiarze

– podkreśliła Konfederacja Lewiatan.

Według jej doradcy, prof. Jacka Męciny:

bez mechanizmów szybkiej organizacji działań na rzecz integracji Ukraińców w środowisku lokalnym, z udziałem samorządów, służb zatrudnienia i agencji pracy, organizacji pozarządowych i szkół samorządowych trudno będzie systemowo pomóc matkom z dziećmi i starszym osobom uciekającym przed wojną.

– twierdzi prof. Jacek Męcina, doradca Konfederacji Lewiatan.

Podkreślił także, że kończy się już faza spontanicznej pomocy i teraz potrzebne są rozwiązania systemowe, jak również przemyślane zarządzanie publiczne.

W ocenie ekspertów projekt ustawy jest potrzebny. Dodano, że kluczowym dziś zagadnieniem jest pilne uregulowanie i potwierdzenie statusu i uprawnień Ukraińców na terenie Polski.

Z wstępnej analizy projektu wynika, że regulował on będzie zasady zalegalizowania na terytorium Polski pobytu obywateli Ukrainy czy kwestie związane ze szczególnymi zasadami przedłużania okresów ich legalnego pobytu

– stwierdziła Konfederacja Lewiatan. Popiera m.in. ułatwienia w dostępie do rynku pracy, co uznaje za podstawowy warunek aktywizacji wszystkich tych, którzy będą chcieli podjąć zatrudnienie.

Według Konfederacji Lewiatan, większość Ukraińców będzie wybierać prace dorywcze lub w niepełnym wymiarze. Możliwa może być także aktywizacja zawodowa specjalistów.

Warunkiem jest szybka nostryfikacja dyplomów i potwierdzanie prawa wykonywania zawodu – dotyczyć to może lekarzy, pielęgniarek, psychologów, ale także innych zawodów regulowanych

– zaznaczyła KL i dodała, że w projekcie pojawiły się także rozwiązania ułatwiające pracownikom naukowym podejmowanie pracy na polskich uczelniach i studentom przyjęcie na studia.

Według prof. Męciny w projekcie zabrakło „bardziej kompleksowego podejścia do włączenia gmin miejskich w organizację zintegrowanej pomocy i aktywizacji na lokalnym rynku pracy”.

Rządowy projekt

Rządowy projekt specustawy ma za misję uregulowanie kwestii związanych z legalnością pobytu Ukraińców w Polsce. Ukraińscy uchodźcy, którzy przybyli do Polski będą mogli po potwierdzeniu tożsamości otrzymać numer PESEL i będą mogli przebywać legalnie w Polsce przez 18 miesięcy.

Wówczas będą mogli podjąć pracę w naszym kraju, jak również uzyskać dostęp do opieki zdrowotnej – na tej samej zasadzie, co Polacy. Za świadczenia medyczne dla Ukraińców zapłacić ma NFZ.

Zgodnie z projektem ukraińscy uczniowie oraz studenci będą mogli kontynuować naukę w polskich szkołach oraz uczelniach. Zmiany umożliwiają powołanie dodatkowe oddziałów szkołach, które zapewnią edukację dla obywateli Ukrainy. Także ukraińscy nauczyciele akademiccy będą mogli zostać zatrudnieni na polskich uczelniach.

Ukraińcy w Polsce zostaną zwolnieni z podatku od otrzymanych darowizn, bez ograniczeń kwotowych. Również świadczenia dla osób przyjmujących uchodźców pod swój dach będą zwolnione od podatku. Płatnicy PIT i CIT będą także mogli wpisać pomoc Ukraińcom w koszty uzyskania przychodu.

Projekt przewiduje też stworzenie w budżecie państwa nowej rezerwy celowej na pomoc obywatelom Ukrainy. Premier będzie mógł także zablokować planowane wydatki z całego budżetu państwa w celu wykonania zadań z tego zakresu.

Projekt przewiduje też wypłatę świadczenia osobom i podmiotom, które zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną. Przewiduje się, że będzie to 40 zł dzienni, czyli ok 1200 zł miesięcznie wypłacane maksymalnie przez 60 dni. Pomoc finansowa będzie przysługiwała też uchodźcom z Ukrainy. Zgodnie z propozycją dostana oni jednorazowo 300 zł na osobę.

W projekcie znalazł się także przepis, który gwarantuje funkcjonariuszom publicznym bezkarność za złamanie dyscypliny finansów publicznych i złe gospodarowanie pieniędzmi w kilku przypadkach, m.in. za czyny popełnione w czasie obowiązywania stanu wyjątkowego, trwania wojny napastniczej na terytorium sąsiedniego państwa, a także w czasie pandemii, a sprawca działał w celu m.in. ochrony życia lub zdrowia wielu osób lub mienia wielkiej wartości.

MD/źródło: PAP