Polskie firmy tracą szansę na innowacje

Polskie przedsiębiorstwa coraz odważniej sięgają po nowe technologie, ale inwestycje w automatyzację, robotyzację czy start-upy deep tech wciąż kuleją. GUS podaje, że w 2023 roku na badania i rozwój (B+R) wydano 53,1 mld zł – o 18,8% więcej niż rok wcześniej. Wskaźnik B+R to 1,56% PKB, mniej niż unijna średnia 2,26%, choć dynamika rośnie. PARP alarmuje: tylko 34,6 pkt na 100 w dojrzałości innowacyjnej i 44% firm sceptycznych wobec innowacji. Czy Polska zbuduje ekosystem, który pozwoli start-upom zaistnieć na globalnym rynku?

Deep tech: Rewolucja bez wsparcia

Start-upy deep tech, oparte na nauce i inżynierii, rozwiązują kluczowe problemy – od energii po zdrowie. W Polsce jednak trudno im znaleźć pierwszego klienta. Duże firmy wolą kupować gotowe technologie z zagranicy, zamiast testować lokalne rozwiązania.

Firmy deep tech to klucz do przewagi, ale w Polsce brakuje partnerów gotowych na ryzyko.

– mówi Sławomir Olejnik, prezes Fundacji Polska Innowacyjna i CEO Deep Tech CEE PSA, w rozmowie z Newserią.

91,7% firm innowacyjnych widzi korzyści – rozwój, lepsza jakość, wyższa wydajność – ale bez pilotaży i wsparcia kapitałowego start-upy nie przebiją się na światowy rynek.

B+R rośnie, współpraca w tyle

W 2023 roku firmy przeznaczyły na B+R 34,3 mld zł (64,6% nakładów), ale współpraca z nauką jest znikoma. WDI na poziomie 34,6 pkt pokazuje, że innowacje to dla wielu firm terra incognita. Brak otwartych przetargów i tylko 2% firm w izbach gospodarczych utrudnia budowanie ekosystemu.

Bez klientów i inwestorów gotowych na ryzyko, technologie zostają w laboratoriach.

– podkreśla Olejnik.

Kraje jak Niemcy czy Austria dzięki izbom branżowym łączą start-upy z przemysłem, przyspieszając wdrożenia.

Europa inwestuje, Polska ma szansę

Unia stawia na deep tech: EIC przeznacza 10,1 mld euro na 2021–2027, EIC Fund wspiera ryzykowne projekty, a Deep Tech Talent Initiative szkoli milion specjalistów. W 2024 roku sektor w Europie przyciągnął 15 mld euro, a jego wartość to 700 mld euro. Polska, z silnym zapleczem inżynieryjnym, może dołączyć, jeśli firmy otworzą się na pilotaże.

Droga energia zmusza nas do innowacji – inaczej kupujemy droższe technologie z zagranicy.

– mówi Olejnik.

Ryzyko to nieodłączna część B+R – Noble 2025 za innowacje to przypomnienie, że sukces wymaga prób.

Summit: Most dla innowacji

Deep Tech CEE Summit 2025 (27–29 października, Warszawa) zgromadzi 500 uczestników, w tym 150 start-upów i 200 inwestorów. Scena Business on Tech to szansa na partnerstwa i inspiracje dla firm.

Summit to platforma, gdzie firmy znajdą pomysły na tańsze procesy i nowe produkty.

– mówi Olejnik.