Polska daleko w tyle pod względem udzielanych patentów

Liczba patentów udzielonych przez UP RP podmiotom krajowym wyniosła w 2022 roku 2224. Z kolei liczba zgłoszeń patentów z Polski do Europejskiego Urzędu Patentowego wyniosła w 2023 roku 26,75 na milion mieszkańców. To wynik zdecydowanie poniżej europejskiej średniej i gorszy niż w takich krajach jak Czechy, Litwa czy Estonia – czytamy w najnowszym Tygodniku Gospodarczym Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Jak podają eksperci PIE, Urząd Patentowy RP (UP RP) udzielił podmiotom krajowym łącznie 13 326 patentów (w latach 2018-2022). Pomiędzy 2018 r. a 2022 r. liczba zgłoszeń nowych patentów zmalała o 23 proc. (z 4205 do 3240). Z kolei liczba udzielonych patentów istotnie zmieniała się r/r. W 2018 r. było ich 2906, w 2019 r. – 2947. Najmniej patentów udzielono w 2020 r. (tylko 2005), najwięcej w 2021 r. (aż 3244), a w 2022 r. – 2224 patenty. W samym 2022 r. najwięcej patentów przyznano uczelniom (975), na drugim miejscu znalazły się podmioty gospodarcze (842), a na trzecim osoby fizyczne (179 wynalazków). Co ciekawe, osoby fizyczne zgłosiły więcej wynalazków do UP RP niż instytuty badawcze (164) i instytuty PAN (64).

Najwięcej patentów i praw ochronnych przyznano podmiotom z województwa mazowieckiego (466), śląskiego (361) i małopolskiego (255), co odzwierciedla silną pozycję instytucjonalną uczelni i centrów badawczych oraz przemysłu w tych województwach. Z kolei województwa z najmniejszą liczbą przyznanych patentów i praw ochronnych t warmińsko-mazurskie (53) oraz opolskie i lubuskie, z odpowiednio 46 i 41 patentami i prawami ochronnymi. Wyniki te są również pochodną liczby instytucji zaliczanych do sektora B+R funkcjonujących w każdym z tych województw.

Polska poniżej unijnej średniej

W 2023 r. liczba zgłoszeń patentowych do Europejskiego Urzędu Patentowego znacząco różniła się między krajami europejskimi. Na czele rankingu znalazła się Szwajcaria z 673,6 zgłoszeniami (na 1 mln mieszkańców), co świadczy o jej wyjątkowym potencjale innowacyjnym. Dania (426,62) i Szwecja (398,8) zajęły kolejne miejsca na podium. Polska, z wynikiem 26,75 zgłoszeń na 1 mln mieszkańców, plasuje się poniżej europejskiej średniej. Niżej niż np. Czechy (32,69), Litwa (45,85) czy Estonia (49,05), ale wyżej niż Węgry (23,54) i Słowacja (22,47).

Jak podkreślają eksperci, badania naukowe ujawniają zależności między liczbą patentów a wzrostem gospodarczym. Choć stwierdzono, że patenty odgrywają istotną rolę w rozwoju gospodarczym, to nie zawsze ich liczba jest wiarygodnym wskaźnikiem produkcji całego przemysłu wiedzy, ponieważ znaczna jej część pozostaje ukryta w postaci tajemnic przedsiębiorstw lub jest publikowana w artykułach naukowych. Ponadto, nie tylko liczba patentów ma znaczenie, ale również ich jakość.

To przede wszystkim unikalne, innowacyjne i wpływowe patenty są skorelowane z wysokim wzrostem produktywności w gospodarce. Grupa naukowców zastosowała pomysłową metodę badania języka wniosków patentowych. Wnioski, które różniły się od wcześniejszych patentów, a jednocześnie były cytowane przez późniejsze wnioski patentowe zostały uznane za najbardziej innowacyjne i to właśnie one mają mieć kluczowe znaczenie dla wzrostu gospodarczego. Związek między liczbą patentów w danym państwie a produktywnością i innowacyjnością jego gospodarki jest więc złożony i wielowymiarowy.

– czytamy w Tygodniku Gospodarczym PIE.

MD/źródło: Polski Instytut Ekonomiczny