800 plus tylko dla wybranych? Rząd planuje cięcia w popularnym programi
Program Rodzina 800 plus, będący sztandarowym projektem poprzedniego rządu, może wkrótce przejść poważne zmiany. Choć politycy zapewniają, że obecne zasady programu będą obowiązywać do czerwca 2025 roku, coraz głośniej mówi się o potrzebie wprowadzenia kryteriów dochodowych, aby zasiłek był wypłacany jedynie rodzinom najbardziej potrzebującym. Zmiany te wynikają z krytycznej oceny programu, który nie spełnia zakładanych celów – nie poprawia sytuacji demograficznej ani znacząco nie redukuje ubóstwa.
Ocena funkcjonowania programu Rodzina 800 plus przez rząd wskazuje, że nie przynosi on oczekiwanych rezultatów. Mimo ogromnych nakładów finansowych, świadczenie nie wpływa na poprawę wskaźników urodzeń ani na skuteczne ograniczenie ubóstwa. W efekcie pojawiają się głosy o konieczności wprowadzenia zmian, które pozwolą na bardziej efektywne wykorzystanie środków budżetowych, zwłaszcza w obliczu rosnących wyzwań gospodarczych.
Potrzeba oszczędności w budżecie
W obliczu rosnących wydatków budżetowych, szczególnie na programy socjalne i obronność, rząd musi znaleźć sposób na ograniczenie deficytu. Program Rodzina 800 plus to jeden z największych wydatków budżetowych – w 2025 roku przewidziano na jego realizację 62,8 miliarda złotych. Ekonomiści przewidują, że wprowadzenie kryteriów dochodowych i ograniczenie grupy beneficjentów może być konieczne, aby utrzymać stabilność finansową państwa.
Kryterium dochodowe dla świadczenia
Jednym z najbardziej prawdopodobnych scenariuszy jest wprowadzenie kryterium dochodowego. Zgodnie z nowymi propozycjami, zasiłek miałby być wypłacany tylko rodzinom o najniższych dochodach, a także tym, w których co najmniej jeden z rodziców pracuje. Taki krok miałby na celu uszczelnienie systemu i skierowanie pomocy do najbardziej potrzebujących, eliminując wypłaty dla osób nieaktywnych zawodowo, które mogą nadużywać systemu socjalnego.
Inflacja i waloryzacja świadczenia
Rosnąca inflacja dodatkowo nasila presję na podniesienie kwoty świadczenia. Obecne 800 zł może stracić na wartości, co skłania do rozważenia waloryzacji, na przykład do 900 zł. Wprowadzenie takich zmian mogłoby jednak nastąpić dopiero po zmniejszeniu liczby uprawnionych do świadczenia rodzin, co pozwoliłoby na zrównoważenie budżetu programu bez jego drastycznego zwiększania.
Polityczne kalkulacje
Chociaż zmiany w programie wydają się nieuniknione, rząd może odwlekać ich wprowadzenie aż do zakończenia wyborów prezydenckich w 2025 roku. Cięcia w popularnym programie socjalnym mogłyby być politycznie ryzykowne. Dlatego decyzje o wprowadzeniu ograniczeń mogą zostać przesunięte na drugą połowę roku, aby uniknąć negatywnych reakcji wyborców.
Co przyniesie przyszłość programu?
Chociaż Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zaprzecza, jakoby planowano zmiany w programie Rodzina 800 plus, coraz więcej ekonomistów i polityków przyznaje, że nieuniknione jest racjonalizowanie wydatków socjalnych. Wprowadzenie kryterium dochodowego i warunku aktywności zawodowej wydaje się najbardziej realistycznym scenariuszem. Ostateczne decyzje w tej sprawie mogą zostać ogłoszone już jesienią 2025 roku, kiedy rząd będzie musiał przedstawić plan walki z nadmiernym deficytem budżetowym.