Udział transakcji bezgotówkowych w ogóle wartości transakcji wzrósł z 37,8 proc. w 2016 r. do prawie 58 proc. w 2023 r. – czytamy w najnowszym Tygodniku Gospodarczym Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Wzrosło także użytkowanie samych kart płatniczych. Jak wynika z badań NBP dotyczących zachowań płatniczych Polaków, w 2023 r. ponad 86 proc. respondentów korzystało z kart płatniczych. To o około 5 pkt. proc. więcej niż w roku 2020.

Jeszcze większym wzrostem popularności cieszą się transakcje BLIK. Odsetek badanych korzystających z sześciocyfrowego kodu zwiększył się ponad dwukrotnie między 2020 r. a 2023 r. z 23,9 proc. do 49,5 proc.

Co więcej, przybywa także osób deklarujących formy bezgotówkowe jako preferowaną metodę płatności – w 2020 r. było to 47,3 proc., w 2023 r. już 52,2 proc. ankietowanych.

Kto „rezygnuje” z gotówki?

Jak czytamy w Tygodniku Gospodarczym PIE, przeciętny użytkownik transakcji bezgotówkowych jest młodym mężczyzną z wyższym wykształceniem, mieszkającym w dużym lub średnim mieście. Korzysta z karty płatniczej, aby płacić na stacjach benzynowych (91,1 proc. wydatków w tych punktach), w miejscach kultury (87,0 proc.) oraz w supermarketach i sklepach z artykułami przemysłowymi (ok. 78 proc.).

Z kolei system BLIK to najczęściej wybierana metoda płatności w transakcjach e-commerce – stanowi 49,7 proc. liczby transakcji online oraz 44,9 proc. ich wartości. Im wyższa kwota transakcji, tym chętniej wykorzystywane są karty płatnicze i inne instrumenty bezgotówkowe. Badanie wykazało również, że zdecydowana część respondentów uważa formy bezgotówkowe za tanie, szybkie i bezpieczne w użytkowaniu.

Do czego wciąż wykorzystujemy gotówkę?

Gotówka pozostaje dominującym środkiem płatniczym w transakcjach P2P (osoba do osoby). Uczestnicy badania deklarują, że za pomocą gotówki wykonują ponad 90 proc. płatności dla osób indywidualnych czy datków charytatywnych. Ten tradycyjny środek płatniczy utrzymuje swoją popularność przy drobnych płatnościach (poniżej 25 PLN) oraz w handlu ulicznym (81,9 proc. transakcji), w urzędach bądź na poczcie (68,8 proc.) oraz w automatach sprzedażowych (58 proc.).

Mimo rosnącego wykorzystania form bezgotówkowych, badani Polacy utrzymują zapas gotówki. Są to najczęściej kwoty w przedziale 50-200 PLN. Tylko 12,7 proc. ankietowanych używa wyłącznie gotówki, z czego 62,5 proc. to osoby nieubankowione.

Udział gotówki w ogólnej liczbie transakcji w fizycznych punktach handlowo-usługowych, urzędach i P2P systematycznie maleje: w 2012 r. było to 81,8 proc., w 2023 r. już tylko 40,2 proc. całkowitej liczby transakcji.

MD