Samolot zmieniony w ostatniej chwili? Zobacz jakie prawa Ci przysługują

Nagłe zmiany samolotów w liniach lotniczych to codzienność, ale pasażerowie często tracą opłacone miejsca lub komfort podróży. Przepisy chronią w ograniczonym zakresie, a problem narasta. Jakie prawa przysługują podróżnym i jak się bronić?

Dlaczego linie zmieniają samoloty?

Z danych AirAdvisor wynika, że 1–5% lotów doświadcza zmiany samolotu w ciągu 24–48 godzin przed startem. W liniach tradycyjnych, jak Lufthansa, odsetek ten może przekraczać 5% w sezonie, w tanich liniach, jak Ryanair, wynosi 1–2%. Przyczyny to usterki techniczne, optymalizacja floty, kwalifikacje załogi, zakłócenia pogodowe czy opóźnienia w dostawach nowych maszyn.

Zjawisko to przybrało na sile w ostatnich latach, m.in. z powodu wymiany samolotów na nowsze, ograniczania kosztów oraz sezonowych zmian w siatce połączeń.

– zauważa Anton Radchenko, wskazując na przyczyny zmian samolotów, prezes AirAdvisor.

Prawa pasażerów przy zmianie samolotu

Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 261/2004, jeśli zmiana samolotu skutkuje przeniesieniem do niższej klasy podróży, pasażer ma prawo do zwrotu 30–75% ceny biletu, w zależności od długości lotu. W przypadku utraty opłaconego miejsca w tej samej klasie można żądać zwrotu opłaty za miejsce.

Z kolei przy overbookingu z powodu mniejszego samolotu odszkodowanie wynosi 250–600 euro.

Jeśli linia lotnicza przydzieli Ci miejsce w niższej klasie niż ta, za którą zapłaciłeś, masz prawo do otrzymania zwrotu części kosztu biletu.

– wyjaśnia Anton Radchenko, wskazując na prawa pasażerów, prawnik specjalizujący się w prawie lotniczym.

Brak miejsca i kontrowersje

Jeśli pasażer traci wygodne miejsce (np. przy oknie) w tej samej klasie, linia lotnicza nie ma obowiązku wypłaty odszkodowania, chyba że miejsce było dodatkowo opłacone. Kontrowersje budzą podmiany na samoloty, np. Boeing 737 MAX, ale bilet nie gwarantuje konkretnego modelu maszyny, co ogranicza prawa pasażerów.

Wybrane miejsce czy typ samolotu nie są formalnie zagwarantowane. Jednak jeśli Twoja klasa zostanie obniżona albo usługa, za którą zapłaciłeś, nie zostanie zrealizowana, masz określone prawa.

– podkreśla Anton Radchenko, wskazując na luki w przepisach, prezes AirAdvisor.

Jak się bronić?

Anton Radchenko radzi, by natychmiast zgłaszać problem przewoźnikowi, zachowywać dowody (bilety, zrzuty ekranu) i regularnie sprawdzać rezerwacje w aplikacjach linii lotniczych. W przypadku zmiany na nieakceptowalny samolot warto szybko skontaktować się z przewoźnikiem – niektórzy oferują alternatywy, choć nie mają takiego obowiązku.

Regularnie zaglądaj do swojego konta klienta lub aplikacji – często pojawiają się tam zmiany jeszcze zanim dostaniesz powiadomienie.

– radzi Anton Radchenko, wskazując na praktyczne kroki dla pasażerów, prawnik lotniczy.

Potrzeba nowych regulacji

Obecne przepisy nie nakazują liniom informowania o zmianach samolotu, co budzi frustrację. Organizacje konsumenckie postulują obowiązek powiadamiania i automatyczne zwroty za niewykonane usługi. Rewizja Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 może jednak ograniczyć prawa pasażerów, zamiast je wzmacniać.

Branża lotnicza coraz częściej dokonuje zmian samolotów w ostatnim momencie, a pasażerowie rzadko są o tym odpowiednio wcześniej informowani.

– podsumowuje Anton Radchenko, wzywając do większej przejrzystości, prezes AirAdvisor.

Jakie prawa przysługują przy zmianie samolotu?

Przy przeniesieniu do niższej klasy masz prawo do zwrotu 30–75% ceny biletu. Za utratę opłaconego miejsca należy się zwrot opłaty, a przy overbookingu – odszkodowanie 250–600 euro.