Spośród ankietowanych prezesów polskich firm ponad 86 proc. uważa, że strategiczne decyzje powinny być podejmowane odgórnie. Jednocześnie blisko połowa prezesów firm zagranicznych (46 proc.) ufa w umiejętności swoich zespołów podejmowania właściwych decyzji biznesowych. Z kolei prawie trzy czwarte polskich CEO (74 proc.) chętniej nagradza konkretne osoby za wkład w realizację strategii niż zespoły za kolektywną pracę i wysiłek. W zagranicznych firmach proporcje pomiędzy tymi zachowaniami dzielą się dokładnie po równo – wynika z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY.

Od transformacji gospodarczej dużo zmieniło się w sposobie, w jaki funkcjonuje polska gospodarka. Prostszymi okazują się jednak reformy systemowe na szeroką skalę, niż zmiana tego w jaki funkcjonują osoby zarządzające przedsiębiorstwami.

Takie są wnioski z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY. Badanie przeprowadzono w 45 krajach na całym świecie. Pytania zadawano CEO firm z 13 sektorów w okresie listopad-grudzień 2021. Ankieta w Polsce objęła 50 prezesów dużych firm.

Prawie 9 na 10 polskich prezesów (86 proc.) którzy uczestniczyli w badaniu EY jest zdania, że strategia powinna być realizowana odgórnie. Tylko 14 proc. prezesów ufa, że ich zespoły mogą podejmować trafne decyzje strategiczne i je z sukcesem wdrażać.

To diametralnie różny wynik od globalnego. Blisko połowa (46 proc.) prezesów firm zagranicznych ufa w umiejętności swoich zespołów podejmowania właściwych decyzji biznesowych, jedynie 54 proc. prezesów globalnie wierzy w sukces odgórnie realizowanej strategii. 

Równolegle, jedynie 24 proc. prezesów polskich przebadanych firm ma przekonanie, że posiada wystarczająco dobry zespół, by powierzyć mu wdrożenie strategii w firmie. Aż trzy czwarte ankietowanych zadeklarowało, że chętnie korzysta z pomocy zewnętrznych doradców, aby założenia strategiczne były szybciej wprowadzane w życie.

Globalnie natomiast rozkład głosów zarządzających firmami wierzących w umiejętności własnych pracowników i skłonnych korzystać z pomocy zewnętrznych doradców rozkłada się niemal po połowie (53 proc. do 47 proc.).

Ręczne sterowanie firmą

Z naszego badania widać wyraźnie, że polscy top menedżerowie wciąż tkwią w epoce, w której królowało ręczne starowanie firmą i wciąż mają opory przed większym delegowaniem decyzyjności na pracowników niższych szczebli. Tego typu myślenie może okazać się szczególnym obciążeniem zarządów polskich firm w kryzysie, coraz wyraźniej rysującym się na gospodarczym horyzoncie gdy o losach firmy może zdecydować elastyczność w radzeniu sobie z potencjalnymi problemami

– mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner odpowiedzialny za działalność EY-Parthenon w Polsce i krajach bałtyckich oraz Lider EY-Parthenon w Regionie CESA.

Paradoksalnie, jednym z większych wyzwań, które widzą przed sobą rodzimi CEO w realizacji strategii jest zdobycie przywiązania pracowników (17 proc. i jest to problem numer dwa, zaraz po szybkim i efektywnym wykorzystaniu danych do śledzenia rozwoju firmy), podczas gdy na świecie entuzjazm pracowników w realizacji strategii jest na dalszym, czwartym, miejscu, z 13 proc. wskazań.

Polscy pracodawcy, pamiętający dobrze lata kryzysu gospodarczego i wysokie bezrobocie, mają jeszcze poważną lekcję do odrobienia w zakresie zarządzania pracownikami. Wiadomo, że bardziej zaangażowani i skuteczni są pracownicy, którym powierza się odpowiedzialność za losy firmy i możliwość realizacji własnych rozwiązań. Krajowi CEO już wiedzą, że zaangażowanie jest potrzebne, nie potrafią tego jednak przełożyć na atmosferę zaufania w firmie i rozdzielenie władzy pomiędzy pracowników młodszych rangą

– mówi Arkadiusz Gęsicki.

Trudne warunki podnoszą znaczenie reputacji

Prezesi w badaniu przygotowanym przez EY wskazują cechy lidera potrzebne, aby odnieść sukces w warunkach post-pandemicznych: zarówno w Polsce i jak globalnie najważniejsze są wizja i determinacja – wskazywane przez odpowiednio 24 i 25 proc. respondentów. Pewne różnice pojawiają się na dalszych miejscach; polscy liderzy stawiają bardziej na inteligencję emocjonalną (20 proc.) i wytrwałość (16 proc.), a międzynarodowi – wysoko stawiają otwartość i przejrzystość (16 proc. wskazań).

Otwartość, na którą stawiają międzynarodowi liderzy, niesie za sobą również zaproszenie do współpracy w zespołach i większą chęć wspierania różnorodności w organizacji

– zauważa Arkadiusz Gęsicki.

Również w Polsce rośnie rola ESG

Ciekawe są również odpowiedzi prezesów na pytanie o kluczowe zagadnienia dla nich i dla firm, którymi zarządzają. Globalnie, trzy kluczowe pozycje zajmują kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem – poprawa wpływu firmy na środowisko z wyłączeniem kwestii ochrony klimatu (21 proc. wskazań), większy nacisk na różnorodność (15 proc. odpowiedzi) i ochrona klimatu (13 proc.). W Polsce również wskazaniem numer jeden jest poprawa wpływu firmy na środowisko (26 proc.), ale już kolejnym wskazaniem jest poprawa corporate governance (18 proc.), co udowadnia obiegową tezę o tym, jak dużo rodzime firmy mają do zrobienia w tej ostatniej kwestii.

Wysoka pozycja ESG w badaniu wyraźnie wskazuje na rosnącą rolę przedsiębiorstw w kształtowaniu szerszego otoczenia biznesowego. Z polskiej perspektywy to bardzo cieszy i pokazuje coraz większą świadomość, jak dużo w tym obszarze jest jeszcze u nas do zrobienia. Obok ESG coraz bardziej istotną kwestią w zarządzaniu staje się również technologia – prezesi ankietowanych firm jasno wskazują, że jednym z najważniejszych wyzwań przed nimi stojących jest efektywne zastosowanie nowych technologii w zarządzaniu. Od tej drogi nie ma odwrotu

– mówi Arkadiusz Gęsicki.

O badaniu

Ankieta CEO Outlook Survey 2022 jest częścią serii CEO Imperative, wskazującej kierunki działania, które mają pomóc prezesom w określeniu i ewentualnym przeformułowaniu sposobu funkcjonowania zarządzanych przez nich organizacji.

Badanie przeprowadzono w 45 krajach na całym świecie. Pytania zadawano CEO firm z 13 sektorów w okresie listopad-grudzień 2021. Ankieta w Polsce objęła 50 prezesów dużych firm. Badane przedsiębiorstwa w 82 proc. stanowiły firmy notowane na giełdzie, a spośród nich 78 proc. to spółki portfelowe funduszy private equity.

EY-Parthenon to jedna z największych globalnych organizacji doradztwa strategicznego zatrudniająca ponad 6500 specjalistów. Pomagamy prezesom firm i liderom biznesowym opracowywać i realizować strategie transformacyjne w całym przedsiębiorstwie, aby kreować długoterminową wartość dla wszystkich interesariuszy.

Zobacz też: Polskie przedsiębiorstwa ograniczają zakupy i boją się dalszego wzrostu kosztów działalności
MD