Wakacje ZUS: Ulga dla przedsiębiorców

Wakacje od ZUS to nowe rozwiązanie wprowadzone w Polsce, które ma na celu wsparcie przedsiębiorców w trudnym okresie rosnących kosztów prowadzenia działalności. Od listopada 2024 roku mikroprzedsiębiorcy mogą skorzystać z tej ulgi, oszczędzając na składkach ZUS przez jeden miesiąc w roku. Jak to działa i kto może z tego skorzystać?

Czym są wakacje od ZUS?

Wakacje od ZUS to forma ulgi dla przedsiębiorców, która pozwala na zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden wybrany miesiąc w roku. Rozwiązanie to weszło w życie 1 listopada 2024 roku na mocy ustawy przyjętej przez parlament i podpisanej przez Prezydenta RP.

Podczas wakacji od ZUS przedsiębiorcy nie płacą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz – w przypadku dobrowolnego zgłoszenia – chorobowe. Zwolnienie obejmuje również składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, jeśli przedsiębiorca je opłaca. Składki te w wybranym miesiącu są finansowane z budżetu państwa w ramach pomocy de minimis, co oznacza, że ZUS nie wymaga od przedsiębiorcy wpłaty, a ciągłość ubezpieczenia zostaje zachowana.

Warto jednak zaznaczyć, że wakacje od ZUS nie obejmują składki zdrowotnej, którą nadal trzeba będzie opłacać.

Wprowadzenie wakacji od ZUS ma na celu odciążenie finansowe mikroprzedsiębiorców, dla których comiesięczne składki ZUS stanowią znaczący wydatek, zwłaszcza w okresach niższych przychodów.

Kto może skorzystać z Wakacji od ZUS?

Z wakacji od ZUS mogą skorzystać przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) oraz osoby będące stronami umowy spółki cywilnej.

Ulga dotyczy wyłącznie składek ZUS płaconych za siebie, a nie za pracowników czy zleceniobiorców zatrudnionych w firmie. Aby móc skorzystać z wakacji od ZUS, należy spełnić kilka warunków:

• W miesiącu poprzedzającym wakacje od ZUS przedsiębiorca może mieć zgłoszonych do ZUS maksymalnie 9 osób (w tym siebie).
• Przychód z działalności gospodarczej z dwóch ostatnich lat kalendarzowych nie może przekroczyć 2 milionów euro.
• Przedsiębiorca nie może wykonywać działalności na rzecz byłego pracodawcy w roku poprzedzającym wniosek oraz w roku bieżącym do dnia jego złożenia
• Musi być ubezpieczony w ZUS z tytułu prowadzonej działalności w miesiącu przed złożeniem wniosku i w roku bieżącym do momentu aplikacji.

Wyjątkiem są sytuacje, gdy przedsiębiorca wyczerpał limit pomocy de minimis (300 tys. euro w ciągu 3 lat) – wtedy nie może skorzystać z wakacji od ZUS. Ulga jest dobrowolna, a przedsiębiorca sam decyduje, w którym miesiącu chce z niej skorzystać, składając wniosek w miesiącu poprzedzającym. Pierwsze wakacje od ZUS były możliwe w grudniu 2024 roku (wnioski składane w listopadzie).

Z wakacji od ZUS nie skorzystają także: twórcy, artyści, osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu a także podmioty prowadzące publiczną lub niepubliczną placówkę opiekuńczo-wychowawczą, w tym przedszkola.

Ile zaoszczędzą przedsiębiorcy?

Wysokość oszczędności podczas wakacji od ZUS zależy od podstawy wymiaru składek, na której przedsiębiorca opłaca ZUS. Dla większości mikroprzedsiębiorców, którzy płacą standardowe składki ZUS od minimalnej podstawy (w 2025 roku wynoszącej 5203,80 zł, czyli 60 proc. prognozowanego wynagrodzenia), oszczędności są znaczące. Przykładowo:

• Ubezpieczenie emerytalne: 19,52% × 5203,80 zł = około 1015 zł.
• Ubezpieczenie rentowe: 8% × 5203,80 zł = około 416 zł.
• Ubezpieczenie wypadkowe: 1,67% × 5203,80 zł = około 87 zł.
• Fundusz Pracy i Solidarnościowy: 2,45% × 5203,80 zł = około 127 zł.

Łącznie daje to około 1645 zł oszczędności w miesiącu wakacji od ZUS (bez składki chorobowej, która jest opcjonalna). Przedsiębiorcy na preferencyjnych składkach ZUS (np. 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli 1399,80 zł w 2025 roku) zaoszczędzą mniej – około 450 zł. Składka zdrowotna, która nie jest objęta ulgą, nadal musi być opłacona (minimum 387 zł w 2025 roku). Wakacje od ZUS to więc realne wsparcie, choć nie eliminują wszystkich kosztów związanych z ZUS.

Jak złożyć wniosek o wakacje od ZUS?

Aby skorzystać z wakacji od ZUS, przedsiębiorca musi złożyć wniosek elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS). Procedura jest prosta:

1. Zaloguj się na swoje konto na PUE ZUS (link do platformy).
2. Wybierz formularz RWS (Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania składek).
3. Wypełnij wniosek, wskazując miesiąc, w którym chcesz skorzystać z wakacji od ZUS.
4. Dołącz oświadczenie o pomocy de minimis (lub zaświadczenie, jeśli wcześniej korzystałeś z takiej pomocy).
5. Podpisz wniosek profilem zaufanym, podpisem kwalifikowanym lub przez e-dowód.
6. Wyślij wniosek w miesiącu poprzedzającym wybrany miesiąc ulgi.

ZUS rozpatruje wnioski automatycznie. Informacja o przyznaniu wakacji od ZUS pojawi się na koncie PUE ZUS, a w przypadku odmowy lub częściowego zwolnienia przedsiębiorca otrzyma decyzję, od której może się odwołać w ciągu miesiąca.

O czym należy pamiętać w trakcie wakacji od ZUS?

Korzystając z wakacji od ZUS, przedsiębiorca nie zwalnia się z wszystkich obowiązków wobec ZUS. Kluczowe kwestie, o których należy pamiętać:

• Składka zdrowotna: Musi być opłacona w pełnej wysokości, niezależnie od wakacji od ZUS.
• Deklaracje ZUS: Przedsiębiorca nadal ma obowiązek złożyć deklarację rozliczeniową (ZUS DRA) za miesiąc wakacji od ZUS, nawet jeśli składki społeczne są zerowe.
• Ciągłość działalności: Wakacje od ZUS nie wymagają zawieszenia działalności – można normalnie prowadzić biznes i wystawiać faktury.
• Limit de minimis: Zwolnienie jest formą pomocy publicznej, więc przedsiębiorca musi upewnić się, że nie przekroczył limitu 300 tys. euro w ciągu 3 lat.
• Kontynuacja ubezpieczenia: ZUS finansuje składki z budżetu, więc prawa do świadczeń (np. emerytury) nie są zagrożone.

Wakacje od ZUS to krok w stronę wsparcia mikroprzedsiębiorców, choć nie zastępują bardziej kompleksowych reform systemu ZUS. Dla wielu firm może to być szansa na poprawę płynności finansowej w trudnym miesiącu. Warto jednak dokładnie przeanalizować swoją sytuację i pamiętać o terminowym złożeniu wniosku, aby w pełni skorzystać z tej ulgi.