W 2022 roku z rejestru wykreślono prawie 2 tys. producentów tytoniu

Uprawa tytoniu w Polsce ma długą tradycję, jej początki sięgają schyłku XVI wieku. Obecnie uprawa tytoniu objęta jest regulacjami mającymi na celu uszczelnienie obrotu surowcem tytoniowym, a co za tym idzie – ograniczenie szarej strefy w handlu suszem tytoniowym i wyrobami tytoniowymi w Polsce.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa od 2017 roku realizuje zadania związane z monitorowaniem uprawy tytoniu oraz nadzorem nad produkcją i zbyciem surowca tytoniowego na podstawie ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych oraz o podatku akcyzowym.

Rejestr producentów surowca tytoniowego

KOWR jest odpowiedzialny za prowadzenie „Rejestru producentów surowca tytoniowego” oraz gromadzenie danych z rynku, m.in. dotyczących powierzchni uprawy tytoniu oraz produkcji i zbycia surowca tytoniowego. Mechanizm ma na celu m.in. wyeliminowanie dopływu surowca tytoniowego krajowej produkcji do nielegalnych wytwórni wyrobów tytoniowych nieodprowadzających podatków do budżetu państwa.

Warunkiem prowadzenia przez producenta rolnego działalności w zakresie uprawy tytoniu, produkcji lub zbycia surowca tytoniowego jest uzyskanie wpisu do rejestru producentów surowca tytoniowego, prowadzonego przez Dyrektora OT KOWR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres producenta rolnego.  Wpis do rejestru dokonywany jest na wniosek producenta rolnego.

Producent surowca tytoniowego, który otrzymał decyzję o wpisie do rejestru, ma obowiązek przekazywania do 15 maja każdego roku informacji o m.in.: powierzchni i lokalizacji uprawy poszczególnych grup odmian tytoniu a także zawartych umów zbycia surowca tytoniowego ze wskazaniem masy surowca tytoniowego objętego umowami. Prócz tego są to także informacje na temat masy wyprodukowanego surowca tytoniowego, dostarczonego nabywcy w podziale na zawarte umowy oraz stanu magazynowego.

Dzięki prowadzonemu rejestrowi, KOWR posiada informacje, umożliwiające identyfikację producenta tytoniu oraz dane dotyczące powierzchni upraw poszczególnych grup odmian tytoniu, dane dotyczące zawartych umów zbycia surowca tytoniowego, szacunkową masę wyprodukowanego surowca tytoniowego oraz masę surowca dostarczonego nabywcy na podstawie zawartych umów. Dodatkowo w rejestrze producentów surowca tytoniowego znajdują się informacje o masie zniszczonego surowca tytoniowego.

Producenci i nabywcy tytoniu

Na dzień 31 grudnia 2022 r. w rejestrze producentów surowca tytoniowego było wpisanych 3 602 producentów tytoniu. Do końca 2022 r. z rejestru wykreślono 1 853 producentów surowca tytoniowego.

Najwięcej producentów surowca tytoniowego zarejestrowano w województwie lubelskim (1 969 producentów, 54,7 proc. ogółu zarejestrowanych), a następnie: małopolskim (424 producentów, 11,8 proc.), podkarpackim (383 producentów, 10,6 proc.) i świętokrzyskim (358 producentów, 9,9 proc.). W 2022 r. uprawa tytoniu w Polsce prowadzona była na powierzchni 7,9 tys. hektarów.

Natomiast nabywcy surowca tytoniowego do 30 czerwca każdego roku kalendarzowego mają obowiązek przekazywania KOWR informacji o masie suszu tytoniowego pochodzącego z poprzedniego roku zbiorów skupionego od producentów surowca tytoniowego wraz z wykazem tych producentów albo informacji  o nieprzeprowadzeniu skupu suszu tytoniowego.

KOWR prowadzi również rejestr informacji o nabyciu surowca tytoniowego, w którym gromadzi dane z informacji składanych przez pośredniczące podmioty tytoniowe.

Do 31 grudnia 2022 r. do KOWR wpłynęło 16 informacji o nabyciu surowca tytoniowego od pośredniczących podmiotów tytoniowych. Masa surowca tytoniowego skupionego od producentów w 2022 r. wyniosła prawie 21 tys. ton.