Tak drogiej kawy Polacy jeszcze nie widzieli

Ceny kawy w Polsce osiągają rekordowe poziomy, stając się jednym z najbardziej zauważalnych wydatków w codziennym budżecie Polaków. Według najnowszych danych, w maju 2025 roku kawa mielona zdrożała rok do roku o 25,1%, a rozpuszczalna o 20,3%. To nie chwilowy skok – analiza Grupy BLIX i Hiper-Com Poland, oparta na blisko 2,9 tys. cen detalicznych, wskazuje na dynamiczny trend wzrostowy, który trwa od początku roku. Czy Polacy będą musieli pożegnać się z tanimi porankami przy kawie? Przyglądamy się przyczynom drożejącej kawy i prognozom na przyszłość.

Przyczyny wzrostu cen kawy

Wzrost cen kawy to efekt splotu wielu czynników, z których kluczowe to problemy podażowe na rynku globalnym oraz decyzje dystrybutorów i sieci handlowych.

Jak wyjaśnia Piotr Biela, współautor analizy z Grupy BLIX:

Za coraz silniejszymi wzrostami stoją dwa czynniki. Pierwszym są problemy podażowe na rynku globalnym. Wynikają one z niekorzystnych warunków pogodowych w Ameryce Południowej, które pogorszyły zbiory dwóch popularnych gatunków kawy, tj. arabiki w Brazylii i robusty w Wietnamie. W efekcie tego rosną ceny surowca na giełdach.

W pierwszym kwartale 2025 roku ceny kawy robusta osiągnęły wieloletnie maksima, napędzane ograniczoną podażą i rosnącym popytem, szczególnie w Azji.

Drugim czynnikiem są działania dystrybutorów i retailerów, którzy przestali amortyzować rosnące koszty.

W I półroczu br. przestali buforować wahania rynku i zaczęli przerzucać rosnące koszty na klientów

– dodaje Biela. W efekcie konsumenci odczuwają podwyżki zarówno w segmencie premium, jak i w podstawowych markach kawy, co potwierdza Julita Pryzmont z Hiper-Com Poland.

Inflacja kosztowa i problemy logistyczne

Nie tylko podaż kawy wpływa na ceny. Rosnące koszty energii, pracy i pakowania, czyli tzw. inflacja kosztowa, dodatkowo obciążają producentów i detalistów.

Rosnące koszty energii, pracy oraz pakowania sprawiają, że detaliści i producenci przenoszą te obciążenia na konsumentów

– podkreśla Pryzmont. Do tego dochodzą problemy logistyczne, takie jak wzrost kosztów transportu w portach eksportowych, które podnoszą ceny detaliczne. Wiosenne akcje promocyjne w sieciach handlowych mogą chwilowo maskować podwyżki, ale w kolejnych miesiącach efekt odbicia jest jeszcze bardziej wyraźny.

Dr Marek Szymański z Uniwersytetu WSB Merito wskazuje na kolejny problem:

Kawa w sklepach od dawna podlega silnej presji kosztowej. Zdaniem eksperta, najwyraźniej można dostrzec to, obserwując giełdowe notowania ziaren kawy. W ciągu ostatniego roku wzrosły one o prawie 100%.

Wysoka zmienność produktywności upraw, jak pokazują dane FAO (z 930 kg/ha w 2020 roku do 867 kg/ha w 2022 roku), dodatkowo komplikuje sytuację.

Co to jest inflacja kosztowa i jak wpływa na ceny kawy?

Inflacja kosztowa to zjawisko, w którym rosną koszty produkcji i dystrybucji towarów, co prowadzi do podwyżek cen detalicznych. W przypadku kawy obejmuje to koszty energii potrzebnej do przetwarzania ziaren, transportu międzynarodowego, opakowań oraz pracy. Na przykład rosnące ceny paliwa wpływają na droższy transport kawy z Ameryki Południowej czy Azji do Europy.

Dodatkowo zmiany klimatyczne, które ograniczają zbiory arabiki i robusty, zmniejszają podaż, co automatycznie podbija ceny surowca na giełdach. Konsumenci odczuwają to w postaci wyższych cen na półkach, niezależnie od tego, czy kupują kawę premium, czy budżetowe marki.

Rosnący popyt i zmiany klimatyczne

Globalny popyt na kawę rośnie, szczególnie w Azji, gdzie konsumpcja wzrosła o 14% w ciągu ostatnich pięciu lat, jak podaje International Coffee Organization.

Na tym światowym rynku polscy kawosze konkurują z Chińczykami jako klienci i właśnie to dostrzegają w swoich portfelach

– tłumaczy dr Szymański. Azja, jako najludniejszy region świata, staje się kluczowym graczem na rynku kawy, zwiększając presję na ceny.

Zmiany klimatyczne dodatkowo pogarszają sytuację. Eksperci prognozują, że do 2050 roku powierzchnia upraw kawy może zmniejszyć się nawet dwukrotnie.

Klimat cały czas się zmienia, co komplikuje proces uprawy

– zauważają analitycy UCE RESEARCH. Mniejsza dostępność surowca oznacza, że ceny kawy będą nadal rosły, a sektor produkcji będzie musiał szukać alternatywnych rozwiązań, takich jak nowe regiony upraw czy bardziej odporne odmiany kawy. Jednak takie zmiany wymagają czasu i inwestycji, co w krótkim terminie nie przyniesie ulgi konsumentom.

Czy ceny kawy kiedyś przestaną rosnąć?

Analitycy są sceptyczni co do szybkiego wyhamowania podwyżek.

Być może na chwilę dynamika wzrostu cen kawy wyhamuje, np. za sprawą strategii samych sieci handlowych, ale w dłuższej perspektywie problem nie minie

– twierdzą eksperci UCE RESEARCH.

Wzrosty cen dotyczą zarówno kawy mielonej, jak i rozpuszczalnej, a także wszystkich segmentów rynku – od marek premium po podstawowe produkty. Jak zauważa Julita Pryzmont: „To może świadczyć o szeroko zakrojonej strategii dostosowywania marż.”

W maju 2025 roku podwyżki były szczególnie intensywne, co potwierdza analiza cen z e-commerce, gazetek promocyjnych i danych w czasie rzeczywistym. W porównaniu do 2024 roku, kiedy kawa mielona zdrożała średnio o 5,4%, a rozpuszczalna o 1%, obecne skoki cen są znacznie bardziej dramatyczne. Polacy, którzy tradycyjnie sięgają po kawę jako codzienny rytuał, muszą teraz zmierzyć się z nową rzeczywistością, w której filiżanka ulubionego napoju staje się coraz droższym luksusem. Czy jest sposób, by złagodzić skutki tych podwyżek?

Jak sobie radzić z drożejącą kawą?

W obliczu rosnących cen konsumenci mogą szukać alternatyw, takich jak kupowanie kawy w większych opakowaniach, korzystanie z promocji czy eksperymentowanie z tańszymi markami. Niektórzy decydują się na zakup ekspresów do kawy, aby przygotowywać napój w domu, co w dłuższej perspektywie może być bardziej ekonomiczne.

Jednak eksperci podkreślają, że kluczowe dla stabilizacji cen będzie zwiększenie podaży poprzez inwestycje w nowe uprawy lub technologie poprawiające wydajność. Takie rozwiązania są jednak odległe, a konsumenci muszą dostosować się do obecnej sytuacji.

Jak działa rynek kawy i co wpływa na ceny?

Rynek kawy jest złożonym ekosystemem, na który wpływają zarówno czynniki globalne, jak i lokalne. Cena ziaren kawy na giełdach, takich jak londyńska ICE Futures, jest determinowana przez podaż i popyt. Kluczowe regiony produkcyjne, takie jak Brazylia (arabika) czy Wietnam (robusta), zmagają się z ograniczeniami wynikającymi z niekorzystnych warunków pogodowych, co zmniejsza dostępność surowca.

Wzrost popytu, zwłaszcza w Azji, dodatkowo napędza ceny. Na poziomie lokalnym sieci handlowe i producenci muszą uwzględniać koszty transportu, energii i pracy, które w dobie inflacji kosztowej również rosną. W efekcie konsumenci płacą więcej, niezależnie od tego, czy wybierają kawę premium, czy budżetową.

Przyszłość rynku kawy

Perspektywy na przyszłość nie napawają optymizmem. Eksperci przewidują, że zmiany klimatyczne mogą trwale ograniczyć areał upraw, co w połączeniu z rosnącym globalnym popytem będzie utrzymywać wysoką presję na ceny. Inwestycje w nowe technologie upraw czy bardziej odporne odmiany kawy mogą przynieść ulgę, ale są to procesy długotrwałe. W międzyczasie konsumenci mogą odczuwać coraz większą presję na portfele, zwłaszcza że kawa to nie tylko napój, ale dla wielu element codziennej kultury i rytuału.

W obliczu tych wyzwań warto zadać sobie pytanie: czy jesteśmy skazani na coraz droższe poranki z kawą, czy istnieją sposoby, by cieszyć się ulubionym napojem bez nadwyrężania budżetu? Rozwiązaniem może być świadome podejście do zakupów – śledzenie promocji, inwestycja w domowy ekspres czy odkrywanie nowych, mniej kosztownych marek.