Spółdzielnia energetyczna to zrzeszenie, którego przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii elektrycznej, biogazu lub ciepła w instalacjach OZE, a także równoważenie zapotrzebowania na tę energię na potrzeby własne spółdzielni i jej członków. W ubiegłym roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa ich bezpłatne szkolenia dotyczące zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych na terenach gmin wiejskich i miejsko–wiejskich

Korzyści ze spółdzielni energetycznej

Spółdzielnie energetyczne mogą rozliczać wytworzoną energię elektryczną w systemie opustów. Innymi słowy, mogą one „magazynować” w sieci nadwyżki wytworzonej energii, a następnie odebrać ją w stosunku ilościowym 1 do 0,6. Spółdzielnia energetyczna nie może sprzedawać nadwyżek wytworzonej energii elektrycznej.

System wsparcia dla spółdzielni energetycznej wytwarzającej energię elektryczną zwalnia ją z części opłat. Nie musi ona płacić: opłaty dystrybucyjnej, opłaty rozliczeniowej oraz części opłat stałych. 

Prócz tego spółdzielnia nie ma obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia. Podlega też zwolnieniu od podatku akcyzowego, w przypadku, gdy łączna moc zainstalowana energii elektrycznej wszystkich instalacji OZE nie przekracza 1 MW.

W celu utworzenia spółdzielni energetyczną jej założyciele muszą uchwalić statut. Potrzeba do tego  co najmniej 10 osób fizycznych lub 3 osób prawnych oraz zarejestrowania w KRS. w Krajowym Rejestrze Sądowym. 

Szkolenia

Od 21 września do 18 października 2022 r. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zorganizował dla przedstawicieli gmin wiejskich i miejsko-wiejskich bezpłatne szkolenia dotyczące zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych na terenach gmin wiejskich i miejsko–wiejskich. 

Szkolenia miały na celu udzielenie odpowiedzi na pytania czym jest spółdzielnia energetyczna i jak ją założyć, czy gmina może stać się członkiem spółdzielni energetycznej i jakie korzyści dla gminy i lokalnej społeczności wynikają z założenia spółdzielni energetycznej.

W trakcie szkolenia uczestnicy mieli okazję uzyskać informacje na temat działalności spółdzielni energetycznych jako nowych podmiotów na polskim rynku energii. Dowiedzieli się także o ich wpływie na możliwość rozwoju dla lokalnych samorządów, przedsiębiorstw, rolników i mieszkańców. 

Tylko dla wsi

Spółdzielnie mogą powstawać tylko na terenach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, i że jest to forma, której podstawą jest zrzeszenie lokalnego społeczeństwa, jednostek samorządu terytorialnego lub działających na tym obszarze przedsiębiorców, w celu budowy nowych lub łączenia ze sobą już istniejących instalacji odnawialnych źródeł energii, wykorzystujących lokalnie dostępne zasoby. 

Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest także rozłożenie kosztów inwestycyjnych na większą liczbę podmiotów, tym samym daje możliwość wybudowania wydajniejszych instalacji, zaopatrujących w energię większą liczbę odbiorców. Każda spółdzielnia energetyczna przed rozpoczęciem swojej działalności będzie musiała zostać zarejestrowana w wykazie spółdzielni energetycznych prowadzonym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. 

Uczestnicy zapoznali się również z technicznymi aspektami funkcjonowania spółdzielni energetycznych w kontekście optymalizacji autokonsumpcji oraz przykładowym modelem spółdzielni energetycznej, a także korzyściami wynikającymi z jej funkcjonowania.

Szkolenia przeprowadzono w każdym z 16 województw. W wydarzeniach wzięły udział 723 osoby. Spotkania były otwierane przez Rafała Romanowskiego, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Waldemara Humięckiego, Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Patronat Honorowy nad szkoleniami objął Henryk Kowalczyk, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wydarzenia, w formie on-line, były realizowane na zlecenie KOWR przez Stowarzyszenie na rzecz Efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego.