Państwo zarabia na daninie cukrowej znacznie mniej, niż chciał rząd. Do tego pod wpływem nowego podatku Polacy wcale nie zmienili swoich nawyków żywieniowych.

Gdy w 2020 roku rząd informował o zamiarze wprowadzenia podatku od napojów słodzonych, tłumaczył to dbałością o zdrowie Polaków. Nowa danina miała zniechęcić do kupowania napojów słodzonych, a jednocześnie państwowa kasa zyskać każdego roku ok. 3 mld zł rocznie (później mówiono już tylko o 2 mld zł), które zostaną przeznaczone na walkę z otyłością. Obliczenia podaje Puls Biznesu.

Według ekspertów cytowanych przez PB rząd kierował się jednak czysto fiskalnymi pobudkami. Prognozowali też, że podatek cukrowy nie przyniesie takich wpływów, na jakie liczą rządzący.

Okazuje się, że to oni mieli rację – w 2021 r. do budżetu wpłynęło z tego tytułu 1,6 mld zł. Okazuje się, że w tym roku wpływy z podatku cukrowego są jeszcze mniejsze. Z danych przekazanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że w okresie styczeń – maj 2022 r. wyniosły 646 mln zł. To o 12 proc. mniej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. 

Jednocześnie danina nie zniechęciła Polaków do spożywania napojów słodzonych

Danina jest zbyt wysoka, dlatego została przerzucona na konsumentów w cenach napojów, które wzrosły o 12-18 proc. [szczególnie podrożały te najtańsze – red.]. Początkowo sprzedaż napojów objętych nowym podatkiem wolumenowo wyraźnie spadła, ale potem wróciła do dawnego poziomu. Rząd nie ograniczył więc spożycia cukru, lecz po prostu sięgnął do kieszeni Polaków 

– mówi Andrzej Gantner, wiceprezes Polskiej Federacji Producentów Żywności.

Daninę płacą producenci i importerzy napojów z dodatkiem cukru i innych substancji słodzących, a także napojów energetycznych. Obciążenie napojów słodzonych składa się z dwóch części. Pierwsza to opłata stała w wysokości 50 groszy za litr napoju zawierającego do 5 g substancji słodzącej w 100 ml.

Część zmienna wynosi natomiast 5 groszy za każdy gram cukru lub słodzika powyżej tego limitu. Zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju lub innej substancji słodzącej (np. słodziku) w przeliczeniu na 1 litr napoju.

Ponadto producentów napojów energetycznych zawierających kofeinę lub taurynę obowiązuje dodatkowa opłata w wysokości 10 gr za litr (danina nie obejmuje izotoników). 95 proc. kwoty z podatku cukrowego wpływa do Narodowego Funduszu Zdrowia, a reszta pozostaje w dyspozycji resortu finansów.

Zobacz też: Producenci szkła przeciwni kaucjom za szklane butelki

MD/źródło: PB