W 2022 r. Ukraińcy założyli w Polsce blisko 16 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych, co stanowiło 6 proc. wszystkich założonych działalności w zeszłym roku. W pierwszym półroczu 2023 r. przybyło ich blisko 14 tys., a więc niemal tyle co w całym zeszłym roku i już niemal co dziesiąta zakładana w Polsce firma była ukraińska. Od wybuchu wojny w Ukrainie do końca czerwca 2023 r. w bazie CEIDG zarejestrowano 29,4 tys. ukraińskich jednoosobowych działalności gospodarczych. Wśród branż dominują budownictwo, informacja i komunikacja, a także usługi.

W styczniu 2022 r. obywatele Ukrainy otworzyli w Polsce zaledwie 188 działalności gospodarczych, podobna liczba została odnotowana w lutym 2022 r. Sytuacja diametralnie zmieniła się po wybuchu rosyjskiej agresji na Ukrainę. W kwietniu 2022 r. w porównaniu do marca liczba firm zwiększyła się niemal trzykrotnie, a od maja ubiegłego roku co miesiąc rejestrowano nie mniej niż 1000 nowych firm.

W 2022 r. Ukraińcy założyli w Polsce blisko 16 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych. Co prawda od października do grudnia 2022 r. obserwowaliśmy spadek tempa powstawania nowych firm, jednak 2023 r. przyniósł rekordowe wielkości. W pierwszej połowie 2023 r. zarejestrowano 13,9 tys. nowych firm ukraińskich, co stanowiło aż 87 proc. liczby wszystkich firm z tym kapitałem wpisanych do bazy w całym 2022 r. Od początku 2023 r. co miesiąc obserwujemy powstawanie ponad 2 tys. ukraińskich JDG. Ukraińskie firmy stanowiły w pierwszym półroczu 2023 r. 67 proc. wszystkich nowych zagranicznych działalności gospodarczych i 10 proc. wszystkich zakładanych w tym czasie JDG

– mówi Katarzyna Dębkowska, kierownik zespołu foresightu gospodarczego Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Ponad połowa (61 proc.) zagranicznych jednoosobowych działalności gospodarczych zarejestrowanych od stycznia 2022 r. do czerwca 2023 r. ma właściciela z obywatelstwem ukraińskim. W 2022 r. firmy zakładane przez obywateli Ukrainy stanowiły 57 proc. firm otwieranych przez cudzoziemców w Polsce, a w pierwszej połowie 2023 r. było to prawie 67 proc.

Dominuje branża budowlana i Mazowsze

23 proc. ukraińskich jednoosobowych działalności gospodarczych to firmy budowlane. Znaczna grupa ukraińskich firm (18 proc.) działa w sekcji informacja i komunikacja, a 14 proc. profilem swojej działalności wpisuje się w pozostałą działalność usługową. Wśród 7,2 tys. funkcjonujących obecnie w Polsce firm budowlanych prym wiodą te, które zajmują się wykonywaniem robót wykończeniowych (29 proc.) oraz robót budowalnych związanych ze wznoszeniem budynków (18 proc.). Na 5,5 tys. firm z sekcji informatyka i komunikacja 77 proc. zajmuje się działalnością związaną z oprogramowaniem. A wśród pozostałej działalności usługowej, gdzie ulokowało się 4,3 tys. ukraińskich firm,  85 proc. stanowią usługi fryzjerskie i kosmetyczne. Większość ukraińskich JDG funkcjonuje na Mazowszu (24 proc.). Inne województwa, w których dość często zakładane były ukraińskie działalności gospodarcze to dolnośląskie (15 proc.), małopolskie (13 proc.) i pomorskie (11 proc.)

 – informuje Aleksandra Wejt-Knyżewska, starszy analityk zespołu foresightu gospodarczego PIE.

Tempo zakładanych w Polsce ukraińskich działalności gospodarczych nie spowalnia. Nie można tego zjawiska określić jako zryw po wybuchu wojny. Firmy nadal się zakładają, prowadzą w Polsce działalność i nie obserwujemy ich masowego likwidowania. W 2022 r. i w pierwszej połowie 2023 r. zamknięto 933 firmy, co stanowi zaledwie ok. 3 proc. wszystkich założonych w tym czasie ukraińskich działalności. Dla uchodźców wojennych to często lepsze rozwiązanie niż praca na etacie, sposób na utrzymanie siebie i rodzinny, a także praca zgodna z posiadanymi kwalifikacjami

 – podsumowuje Katarzyna Dębkowska.

MD/źródło: Polski Instytut Ekonomiczny