Kogo Mentzen poprze w drugiej turze? Oto jego warunki

Wyniki pierwszej tury wyborów prezydenckich 2025 roku, ogłoszone przez Państwową Komisję Wyborczą, wskazują na zaciętą walkę: Rafał Trzaskowski (31,36%) i Karol Nawrocki (29,54%) zmierzą się w drugiej turze 1 czerwca. Kluczową postacią stał się Sławomir Mentzen, kandydat Konfederacji, który zdobył 14,81% głosów (niemal 3 miliony). Jego decyzja o poparciu jednego z kandydatów może przesądzić o wyniku wyborów. Mentzen przedstawił osiem postulatów, które kandydaci muszą zaakceptować, by zyskać jego wsparcie. Jakie to warunki i czego możemy się spodziewać?

Rekordowy wynik Konfederacji

Sławomir Mentzen, lider Nowej Nadziei i kandydat Konfederacji, osiągnął historyczny sukces, zajmując trzecie miejsce w pierwszej turze.

To największy sukces w historii naszego środowiska

– mówił podczas wieczoru wyborczego, dziękując za niemal 3 miliony głosów.

Mentzen, który odwiedził wszystkie 348 powiatów w Polsce, ustanowił „rekord wszech czasów” w liczbie wieców. Choć nie awansował do drugiej tury, jego elektorat stał się kluczowy, a on sam zapowiedział, że pomoże wyborcom w podjęciu decyzji.

Ósemka Mentzena

Mentzen zaprosił Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego do rozmowy na swoim kanale w mediach społecznościowych, gdzie wręczy im deklarację z następującymi postulatami:

1. „Nie podpiszę żadnej ustawy, która podnosi istniejące podatki, składki, opłaty lub wprowadza nowe obciążenia fiskalne.”
2. „Nie podpiszę żadnej ustawy ograniczającej obrót gotówkowy i będę stał na straży polskiego złotego.”
3. „Nie podpiszę żadnej ustawy ograniczającej swobodę wyrażania poglądów, zgodnych z polską Konstytucją.”
4. „Nie pozwolę na wysłanie polskich żołnierzy na terytorium Ukrainy.”
5. „Nie podpiszę ustawy w sprawie ratyfikacji akcesji Ukrainy do NATO.”
6. „Nie podpiszę żadnej ustawy ograniczającej dostęp Polaków do broni.”
7. „Nie zgodzę się na przekazywanie jakichkolwiek kompetencji władz Rzeczypospolitej Polskiej do organów Unii Europejskiej.”
8. „Nie podpiszę ratyfikacji żadnych nowych traktatów unijnych osłabiających rolę Polski, np. poprzez osłabienie siły głosu lub odebranie prawa weta.”

Te postulaty odzwierciedlają wolnościowy i suwerenistyczny program Konfederacji, kładąc nacisk na niskie podatki, ochronę polskiej waluty, wolności obywatelskie oraz niezależność Polski od struktur unijnych i międzynarodowych.

Strategia Mentzena

Mentzen podkreślił, że jego wyborcy „nie są workami ziemniaków, które można przerzucać”, sugerując, że może nie udzielić jednoznacznego poparcia, pozostawiając decyzję elektoratowi. Polityk kieruje swoje warunki głównie do Karola Nawrockiego, którego program jest bliższy światopoglądowo Konfederacji. Jednak postulaty, takie jak zakaz podnoszenia podatków czy sprzeciw wobec akcesji Ukrainy do NATO, mogą być trudne do zaakceptowania dla kandydata PiS, który wspiera proukraińską politykę i zwiększanie wydatków na obronność.

Rafał Trzaskowski, poparty przez Szymona Hołownię i PSL, ma mniejsze szanse na spełnienie warunków Mentzena, szczególnie w kwestiach suwerenności i polityki wobec Ukrainy. Prof. Olgierd Annusewicz z UW zauważa, że elektorat Konfederacji jest podzielony: wolnościowcy gospodarczy mogą skłaniać się ku Trzaskowskiemu, ale konserwatyści są bliżsi Nawrockiemu.

Podziały w Konfederacji

W środowisku Konfederacji brak jednomyślności. Krzysztof Bosak w styczniu sugerował w Polsat News, że „lepiej, by wygrał ktokolwiek, byle nie Trzaskowski”. Przemysław Wipler otwarcie popiera Nawrockiego, ale Witold Tumanowicz zapowiada głosowanie „przeciwko Trzaskowskiemu” bez wyraźnego wsparcia dla PiS. Europosłanka Ewa Zajączkowska-Hernik podkreśla, że Mentzen może nie poprzeć nikogo, szanując samodzielność swoich wyborców. W 2020 roku połowa elektoratu Bosaka poparła Trzaskowskiego, co pokazuje, że głosy Konfederacji są nieprzewidywalne.

Obaj kandydaci zabiegają o głosy Mentzena. Nawrocki w wieczór wyborczy przywoływał zwycięstwo Lecha Kaczyńskiego w 2005 roku, apelując do wyborców Konfederacji i Grzegorza Brauna (6,34% głosów). Trzaskowski, z poparciem KO i PSL, może przyciągnąć centrowych wyborców Mentzena, ale jego prounijna postawa kłóci się z postulatami Konfederacji. Część elektoratu Mentzena może nie pójść na wybory, jeśli lider nie udzieli wyraźnego poparcia.