Handel bronią kwitnie w pandemii
Sprzedaż broni na świecie w pandemicznym 2020 roku nie tylko nie zatrzymała się, ale jeszcze przyśpieszyła. Producenci broni odnotowali znacznie wyższe zyski, sięgające kilkuset miliardów dolarów. Palmę pierwszeństwa w handlu bronią wciąż zdecydowanie dzierżą Amerykanie.
Dane na temat sprzedaży uzbrojenia oraz usług wojskowych opublikował Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem w Sztokholmie (SIPRI). W pandemicznym 2020 roku sprzedano broń za łącznie 531 miliardów dolarów – o 1,3 proc. więcej niż w 2019 roku. Szczególnie wzrosła sprzedaż 100 największych gigantów zbrojeniowych – była w zeszłym roku o 17 proc. wyższa niż w roku 2015, kiedy po raz pierwszy w zestawieniu uwzględniono chińskie firmy.
Alexandra Marksteiner, badaczka z SIPRI tak skomentowała te wyniki:
Giganci przemysłowi byli w dużej mierze chronieni przez utrzymujący się popyt rządu na towary i usługi wojskowe. W dużej części świata wydatki wojskowe wzrosły, a niektóre rządy nawet przyspieszyły płatności na rzecz przemysłu zbrojeniowego w celu złagodzenia skutków kryzysu Covid-19.
Liderem w światowym handlu bronią pozostają naturalnie Amerykanie. W 2020 roku 41 firm z USA uzyskało na sprzedaży 285 miliardów dolarów – o 1,9 proc. więcej niż w roku poprzednim. Zdominowanie rynku zbrojeniowego przez Amerykanów jest szczególnie widoczne od 2018 roku, odkąd to pięć największych gigantów w handlu bronią ma siedzibę właśnie w Stanach Zjednoczonych.
Następnym krajem pod względem udziału w rynku zbrojeniowym jest największy konkurent USA w wyścigu mocarstw – Chiny. Pięć najsilniejszych chińskich firm znajdujących się w zestawieniu zarobiło w 2020 roku 66,8 mld USD – o 1,5 mld więcej niż w roku poprzednim.
W ostatnich latach chińskie firmy zbrojeniowe skorzystały z programów modernizacji wojskowej tego kraju i skupiły się na fuzji wojskowo-cywilnej. Stały się jednymi z najbardziej zaawansowanych producentów technologii wojskowych na świecie.
– skomentował wyniki Dr Nan Tian, pracownik naukowy SIPRI.
Trzecie miejsce należy do Brytyjczyków. Siedem brytyjskich firm odnotowało sprzedaż broni w wysokości 37,5 miliarda dolarów w 2020 roku, co stanowi wzrost o 6,2 procent w porównaniu z rokiem 2019. Jedyną europejską firmą z Top 10 jest BAE Systems, które odnotowało sprzedaż na poziomie 24 miliardów dolarów – wyższą o 6,6 proc. niż rok wcześniej.
Niektóre firmy zbrojeniowe odczuły jednak konsekwencje pandemii, ze względu na jej negatywny wpływ na łańcuchy dostaw. Francuski producent broni Thales sprzedał w 2020 roku o 5,8 proc. mniej właśnie ze względu na zamieszanie spowodowane przez koronawirusa. Tamten rok ogółem nie był najlepszy dla francuskiej zbrojeniówki – sprzedaż 6 najsilniejszych firm znad Sekwany spadła w sumie o 7,7 proc. względem 2019. Stracili także Rosjanie – 6,5 proc. rok do roku – i to już trzeci raz z rzędu.
Zyskali natomiast nasi zachodni sąsiedzi. Sprzedaż broni przez cztery niemieckie firmy osiągnęła w 2020 roku 8,9 miliarda dolarów — co stanowi wzrost o 1,3 procent w porównaniu z 2019 rokiem. W sumie w Top 100 znalazło się 26 europejskich firm zbrojeniowych, które łącznie odpowiadało za 21 procent całkowitej sprzedaży broni o wartości 109 miliardów dolarów.
KŚ/źródło: Obserwator Gospodarczy