Decyzja NSA: Turów może dalej wydobywać węgiel

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA), wstrzymującej wykonanie decyzji środowiskowej dotyczącej koncesji na wydobycie węgla dla kopalni w Turowie po 2026 r.

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu zażaleń Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. z siedzibą w Bełchatowie oraz Prokuratora Prokuratury Krajowej postanowieniem z dnia 18 lipca 2023 r. uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 maja 2023 r. (sygn. akt IV SA/Wa 654/23) o wstrzymaniu wykonania decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 30 września 2022 r. nr DOOŚ-WDŚ/ZOO.420.41.2020/AB.46 w przedmiocie określenia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia Kontynuacja eksploatacji złoża węgla brunatnego 'Turów’, realizowanego w gminie Bogatynia i odmówił wstrzymania wykonania tej decyzji

– czytamy w komunikacie.

W czerwcu WSA odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia i przekazał sprawę do rozpoznania do NSA.

Wcześniej Polska Grupa Energetyczna (PGE) oceniała, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie „z rażącym naruszeniem przepisów prawa” wstrzymał wykonanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydanej przez GDOŚ we wrześniu 2022 r.

Decyzję środowiskową zaskarżyli zieloni działacze z Niemiec i Czech.

Postanowienie NSA to bardzo dobra wiadomość, przede wszystkim dla Polaków, którzy mają prawo oczekiwać stabilności energetyki i utrzymania bezpieczeństwa energetycznego, opierającego się m.in. na działalności kompleksu energetycznego w Turowie. Dla mieszkańców regionu to gwarancja bezpieczeństwa energetycznego i gospodarki całego regionu.

NSA w postanowieniu powołał się na artykuł 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z którego wynika, że również bezpieczeństwo energetyczne jest wartością konstytucyjną ponieważ stanowi jedną z gwarancji niepodległości państwa i bezpieczeństwa obywateli. NSA w uzasadnieniu postanowienia wskazał również, że argumentacja PGE została całkowicie pominięta przez Sąd pierwszej instancji.

Dlatego z satysfakcją przyjmujemy postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który po rozpoznaniu zażalenia PGE od postanowienia WSA w Warszawie z 31 maja 2023r. o wstrzymaniu wykonalności decyzji środowiskowej dla kopalni Turów, uchylił zaskarżone postanowienie i odmówił wstrzymania wykonalności decyzji środowiskowej.

– skomentował sprawę prezes PGE Wojciech Dąbrowski.

Solidarność świętuje

Szef NSZZ „Solidarności” w KWB Turów Wojciech Ilnicki powiedział w rozmowie z PAP, że orzeczenie NSA to „bardzo dobry krok w kierunku normalnego funkcjonowania kopalni”

Ta decyzja pozwala również na to, aby ceny energii w Polsce nie były pięć razy wyższe niż obecnie

– powiedział związkowiec.

Dodał, że funkcjonowanie kopalni i elektrowni Turów pozwoli „na rozwój energetyki odnawialnej”, dla której – jak mówił Ilnicki – „Turów jest stabilizatorem”.

Szef NSZZ „Solidarności” w KWB Turów mówiąc o orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 31 maja, wskazał, że miało ono doprowadzić do wstrzymania wydobycia w Turowie, a w konsekwencji do zatrzymania produkcji energii elektrycznej w Elektrowni Turów.

Związkowiec wyraził przy tym opinię, że zamknięci kopalni Turów „z dnia na dzień” spowodowałoby katastrofę ekologiczną.

To jest skandal, że wcześniej polski sąd podjął decyzję o wstrzymaniu wykonania decyzji środowiskowej ws. Turowa. Dzisiejsze orzeczenie zaś pokazuje, że jeszcze możemy wierzyć w praworządności i że są sędziowie, którzy potrafią realnie patrzyć na sytuację i złożoność sprawy

– powiedział.

Naczelny Sąd Administracyjny przychylił się do naszych zażaleń na decyzję WSA, który chciał wstrzymania działalności Turów. Walka o Turów i bezpieczeństwo energetyczne nadal trwa

– czytamy we wtorek na Twitterze minister klimatu i środowiska Anny Moskwy.

Minister dodała, że Naczelny Sąd Administracyjny „przyjmuje nasze zażalenie w sprawie (kopalni) Turów”. „Podnosiliśmy pięć argumentów wskazanych w postanowieniu NSA” – przypomniała Anna Moskwa.

Wymieniła: nieproporcjonalność środka i brak wyważenia wszelkich dóbr i wartości; brak zindywidualizowanej, wewnętrznie spójnej oceny prawnej stanu faktycznego; przytoczenie nieprawdziwych okoliczności; nieuprawnione przyjęcie, że zaistniały podstawy do wstrzymania wykonania decyzji środowiskowej – według NSA decyzja środowiskowa nie może prowadzić do znacznej szkody; łamanie Konstytucji poprzez sformułowanie wskazań co do dalszego postępowania w sposób wykraczający poza zakres.

Uzasadnienie decyzji NSA

W uzasadnieniu wtorkowej decyzji NSA wskazano, że sąd pierwszej instancji, rozpoznając wnioski, powinien brać pod uwagę następstwa wykonania decyzji nie tylko w kontekście sytuacji strony skarżącej, lecz również uwzględniać szeroko rozumiany interes publiczny oraz interes innych stron postępowania.

W tej sprawie sąd wojewódzki nie dokonał tego rodzaju oceny wniosków skarżących oraz argumentów inwestora i organu

– przekazał PAP rzecznik NSA sędzia Sylwester Marciniak.

Sąd podkreślił, że nie ulega wątpliwości, że bezpieczeństwo energetyczne jest wartością konstytucyjną, ponieważ stanowi jedną z gwarancji niepodległości państwa oraz bezpieczeństwa obywateli

– przekazał rzecznik NSA.

Jak dodał „w tej sprawie przebieg procesu inwestycyjnego wykluczał możliwość skutecznego wstrzymania wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, co pominął sąd pierwszej instancji”.

Sprawa dotyczy decyzji GDOŚ z 30 września 2022 r. określającej środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia: „Kontynuacja eksploatacji złoża węgla brunatnego Turów, realizowanego w gminie Bogatynia”.

Skargę na decyzję środowiskową złożyły m.in. Fundacja Frank Bold, Greenpeace oraz Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA.

W ocenie sądu zaistniały przesłanki do wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji z uwagi na możliwość powstania nieodwracalnych szkód w środowisku

– informował na początku czerwca WSA. Rzeczniczka WSA podawała wówczas też, że wydane przez WSA postanowienie z 31 maja br. nie wstrzymuje pracy kopalni Turów.

Tymczasem w drugiej połowie czerwca WSA informował, że właściwa skarga na decyzję środowiskową – w związku z którą wydano postanowienie o wstrzymaniu wykonania tej decyzji – ma zostać rozpoznana przez ten sąd 31 sierpnia br.