31 maja obchodzimy w Polsce Dzień Bociana Białego. Celem tego święta jest popularyzacja wiedzy na temat życia bocianów oraz zwrócenie uwagi na potrzeby tego wymagającego ochrony gatunku. Jak podaje Grupa Energa, szacuje się, że na słupach należących do spółki mieszka ¼ polskiej populacji bociana białego. W związku z tym energetycy przygotowują dla ptaków specjalne platformy pod gniazda.

 Bezpieczne domy dla bocianów

Prace na rzecz bocianów Energa rozpoczyna jeszcze gdy ptaki przebywają na zimowiskach w Afryce. Wówczas energetycy montują oraz remontują platformy pod gniazda znajdujące się na słupach energetycznych. Na tych właśnie platformach bociany rozbudowują swoje lęgowiska – wyniesione ponad linię energetyczną, co chroni je przed kontaktem z elementami infrastruktury znajdującymi się pod napięciem. Każdego roku jest to kilkaset nowych lub wyremontowanych konstrukcji. Najwięcej platform, prawie 6 tys., znajduje się na terenie olsztyńskiego Oddziału Energi Operatora. Łącznie Energa zainstalowała już 13,5 tys. platform pod bocianie gniazda.

Platformy są montowane na słupach, na których bociany założyły już gniazdo w poprzednich latach. Energetycy nie montują konstrukcji w miejscach przez siebie wyznaczonych, lecz działają zgodnie z „wytycznymi” przyszłych lokatorów, ponieważ jest mała szansa, że bocian zaakceptowałby miejsce z góry mu wyznaczone. Część z gniazd powstaje też „tylko na próbę” i bociany nie będą z nich dalej korzystać. W opinii przyrodników montaż nowej platformy jest uzasadniony wtedy, gdy bocianie gniazdo na słupie miało lokatorów przez co najmniej dwa lata z rzędu

 – wyjaśnia Anna Gawrońska, koordynator Sekcji Ochrony Środowiska w Enerdze Operatorze

Działania te mają na celu nie tylko ochronę bociana białego, ale również zabezpieczenie linii energetycznych przed kontaktem z materiałem wykorzystanym przez ptaki jako budulec. Zdarzają się sytuacje, w których powoduje on zwarcia, a w konsekwencji przerwy w dostawach energii elektrycznej.

Nie tylko platformy

Grupa Energa współpracuje z przyrodnikami na rzecz ochrony bociana białego i jego siedlisk od 30 lat. Poza montażem platform prowadzi też szereg działań promujących wiedzę o tym chronionym gatunku. Energetycy wspomagają również prowadzone przez ornitologów akcje obrączkowania.

W ostatnim czasie w ramach współpracy z Małopolskim Towarzystwem Ornitologicznym zaobrączkowanych zostało kilka tysięcy bocianów. Obrączki pozwalają śledzić trasy wędrówek ptaków, poznać ich zwyczaje, a także zagrożenia na jakie są narażone. Wszystko to pozwala na zaplanowanie działań pomagających w lepszej ochronie gatunku.

Energetycy, po odbyciu odpowiedniego szkolenia, angażują się również w akcje obrączkowania bocianów jako obrączkarze. W grudniu ubiegłego roku przeszkolonych zostało 19 pracowników Energi Operatora, którzy zgłosili się do udziału w programie obrączkowania. Szkolenie prowadzili pracownicy Centrali Obrączkowania Ptaków oraz przedstawiciele Małopolskiego Towarzystwa Ornitologicznego.

W tym roku energetycy Energi wspierają również organizowany przez przyrodników 8 Międzynarodowy Spis Bociana Białego. Taki spis odbywa się raz na 10 lat. Ostatni miał miejsce w 2014 roku. Tegoroczny spis ma na celu m.in. stworzenie bazy gniazd bocianich, która dostępna będzie za pośrednictwem Internetu, i z której będą mogły korzystać także służby techniczne Energi Operatora.

Jak możemy pomóc bocianom?

Bocian biały jest gatunkiem podlegającym w Polsce ochronie ścisłej i wymagającym ochrony czynnej, a działalność człowieka może niekorzystnie wpływać na populację bocianów. Dlatego tak ważne są działania prowadzone na wielu płaszczyznach. Od zakładania platform czy obrączkowania ptaków, po upowszechnianie wiedzy na ich temat.

Przyrodnicy i energetycy od lat zachęcają do prostej czynności, dzięki której każdy może włączyć się w ochronę bocianów. Chodzi o zbieranie sznurków, które ptaki chętnie wykorzystują do wzmacniania i rozbudowy swoich gniazd. Znajdują je na okolicznych polach, pozostawione po pracach rolnych. Taki budulec jest niebezpieczny zwłaszcza dla piskląt, ponieważ stwarza ryzyko zaplątania, obrażeń, a nawet śmierci.

Jak ponadto informuje Energa, na adres bociany@energa-operator.pl można zgłaszać bocianie gniazda na słupach energetycznych, które nie są jeszcze wyposażone w platformę, a także problemy związane z tymi już istniejącymi – np. konieczność ich wymiany lub odchudzenia gniazda.

MD