4-dniowy tydzień pracy w Polsce? Czy będą zmiany w 2025?
4-dniowy tydzień pracy staje się coraz popularniejszym tematem na całym świecie. Również Polska rozważa wprowadzenie tego modelu. Czy w 2025 roku zobaczymy zmiany w organizacji czasu pracy? W artykule przyjrzymy się, kiedy 4-dniowy tydzień pracy może stać się rzeczywistością, ile godzin będzie trzeba przepracować, jakie są jego zalety i wady, a także jakie alternatywy oferuje obecny system skróconego czasu pracy.
Zobacz też: Tokio wprowadza 4-dniowy tydzień pracy. Ma to pomóc w walce z kryzysem demograficznym
Pilotaże 4-dniowego tygodnia pracy
Już teraz prowadzone są pilotaże w niektórych urzędach i firmach. Jako przykład może posłużyć Urząd Miasta w Lesznie, który od 1 lipca 2024 roku testuje 4-dniowy tydzień pracy. 1 września 2024 roku podobny program ruszył we Włocławku. Prywatne przedsiębiorstwa, takie jak Herbapol Poznań, również zapowiedziały wprowadzenie tego modelu od 2025 roku. Wpływ takich zmian na zdrowie pracowników i gospodarkę bada Centralny Instytut Ochrony Pracy.
Od kiedy 4-dniowy tydzień pracy będzie obowiązywać w Polsce?
Na chwilę obecną nie ma oficjalnej daty wprowadzenia 4-dniowego tygodnia pracy w Polsce. Rząd analizuje różne opcje, ale nie potwierdził jeszcze, czy i kiedy takie rozwiązanie wejdzie w życie. Eksperci przewidują, że projekt ustawy może pojawić się wiosną 2025 roku, opierając się na trwających badaniach Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Pilotaże, jak w Lesznie czy Włocławku, wskazują na rosnące zainteresowanie, ale ostateczna decyzja wciąż pozostaje w sferze planów.
Ile trzeba będzie pracować w 4-dniowym tygodniu pracy?
W tradycyjnym modelu pracujemy 40 godzin tygodniowo, czyli 8 godzin dziennie przez 5 dni. W przypadku 4-dniowego tygodnia pracy zakłada się, że liczba godzin spadnie do 32 tygodniowo – po 8 godzin dziennie przez 4 dni. To rozwiązanie wymagałoby dostosowania obecnych przepisów, ale niektóre firmy już testują taki system, zachowując pełne wynagrodzenie.
Alternatywą jest 35-godzinny tydzień przy 7 godzinach dziennie, co również jest rozważane.
Zalety 4-dniowego tygodnia pracy
4-dniowy tydzień pracy przynosi wiele korzyści, które mogą zrewolucjonizować rynek pracy. Oto najważniejsze z nich:
Większa produktywność
Skrócenie czasu pracy może zwiększyć efektywność pracowników. Badania pokazują, że krótszy tydzień pozwala lepiej się skupić i efektywniej wykorzystywać czas w pracy.
Lepsza równowaga między życiem zawodowym a prywatnym
Dodatkowy dzień wolny daje więcej czasu na rodzinę, hobby czy odpoczynek. Dzięki temu pracownicy mogą lepiej godzić obowiązki zawodowe z życiem osobistym.
Mniejsze zmęczenie i stres
Pracując mniej dni, pracownicy odczuwają mniejsze zmęczenie i stres, co przekłada się na lepsze zdrowie psychiczne i fizyczne. To szczególnie ważne w intensywnych zawodach.
Większa retencja pracowników
Zadowoleni pracownicy rzadziej zmieniają pracę. 4-dniowy tydzień pracy może być magnesem przyciągającym talenty i zwiększającym lojalność wobec firmy.
Oszczędność kosztów dla firm
Mniej dni roboczych oznacza niższe koszty operacyjne, takie jak zużycie energii czy materiałów biurowych. To rozwiązanie może być korzystne dla budżetu przedsiębiorstw.
Pozytywny wpływ na środowisko
Krótszy tydzień pracy zmniejsza liczbę dojazdów, co obniża emisję CO2. To krok w stronę bardziej ekologicznego stylu życia i pracy.
Większa innowacyjność
Dodatkowy czas wolny sprzyja kreatywności i regeneracji. Pracownicy wracają do pracy z nowymi pomysłami, co może zwiększyć innowacyjność w firmach.
Zalety 4-dniowego tygodnia pracy są widoczne w pilotażach na całym świecie, a Polska może wkrótce dołączyć do tego trendu.
Wady 4-dniowego tygodnia pracy
Mimo licznych korzyści, 4-dniowy tydzień pracy ma też swoje wady, które mogą utrudnić jego wprowadzenie:
Ryzyko wydłużenia godzin pracy
Aby zachować produktywność, pracodawcy mogą wymagać dłuższych godzin w ciągu dnia, co może prowadzić do przeciążenia pracowników.
Problemy z dostępnością dla klientów
Firmy działające 5 dni w tygodniu mogą mieć trudności z obsługą klientów w krótszym systemie, co może wpłynąć na ich konkurencyjność.
Potrzeba reorganizacji procesów
Wdrożenie 4-dniowego tygodnia pracy wymaga zmian w organizacji pracy, co wiąże się z kosztami i czasem potrzebnym na dostosowanie procesów.
Możliwe obniżenie wynagrodzenia
W niektórych przypadkach skrócenie czasu pracy może oznaczać proporcjonalne zmniejszenie pensji, co budzi obawy wśród pracowników.
Te wyzwania wymagają dokładnego przeanalizowania, zanim 4-dniowy tydzień pracy stanie się standardem
System skróconego czasu pracy w 2025 roku
Jeśli 4-dniowy tydzień pracy nie zostanie wprowadzony w 2025 roku, alternatywą może być system skróconego czasu pracy, który już teraz jest możliwy na podstawie Kodeksu Pracy (art. 143). Pozwala on na elastyczne rozłożenie godzin, np. pracę w mniejszej liczbie dni przy dłuższym czasie dziennym (do 12 godzin). W 2025 roku może to być rozwiązanie przejściowe, testowane przez firmy i samorządy, zanim rząd wprowadzi szersze regulacje.
KŚ/źródło: SDWORX